Güney Amerikalı yerlilerin sağlıklı beslenmesi ve genç görünmesini sağlayan bitkilerin başında gelen chia tohumu hakkında bilinmeyenler, genç ve dinç kalarak sağlıklı uzun bir ömür arzulayanların öğrenmesi gereken birçok konuyu Diyetisyen Merve Yılmaz Savur, meraklıları için anlattı.

Tek bir chia tohumunun yüzde 20 oranında protein, yüzde 34 oranında yağ ve yüzde 25 oranında diyet lifi içerdiğini belirten diyetisyen Savur, yüzde 25’lik yağ oranının büyük bir kısmının ise omega-3 yağ asitleri oluşturmakta olduğunu söyledi.

Chia tohumunun glutensiz olması ise çölyak hastaları için sağlıklı bir alternatif olduğunu vurgulayan Savur, "1 yemek kaşığı chia tohumunu 1 bardak su ile karıştırıp yarım saat beklettiğinizde tohumun içeriğindeki çözünür lifler sayesinde sıvı, jelatini andıran bir form oluştuğunu göreceksiniz. Yapılan araştırmalar chia tohumunun sindirildiğinde midede de aynı formu aldığını ortaya çıkarmıştır. Midede oluşan jel karbonhidratlar ile onları parçalayan sindirim enzimleri arasında bir bariyer oluşturuyor, dolayısıyla karbonhidratların şekere dönüşme süreci yavaşlamış oluyor. Chia tohumu bu sayede kan şekeri seviyesini normalleştirirken aldığı form sayesinde acıkmayı önlüyor, uzun süre tok tutuyor" dedi.

Chia tohumlarının bir diğer önemli özelliği içeriklerindeki yüksek yağ seviyesi olduğunu hatırlatan Savur, "Bu tohum kaliteli bir yağ olan omega-3 yağ asitlerinden zengindir. Doymamış yağ asitleri vücudun A, D, E, K gibi yağda çözünen vitaminlerin emilmesine yardım eder. Ayrıca et, balık gibi diğer omega-3 kaynaklarının tersine chia da kolesterol olmaması da bu tohumu daha avantajlı bir hale getirmektedir. ‘Plant Foods for Human Nutrition’ dergisinde yayımlanan bir araştırmada, 7 gün boyunca günde 25 gram chia tüketen kişilerin vücutlarındaki omega-3 yağ asidi seviyesinin önemli miktarda arttığı gözlenmiştir" ifadelerini kullandı.

CHİA TOHUMU NASIL TÜKETİLMELİ?
Chia tohumunun nasıl tüketilebileceği yönünde de bilgiler veren Savur, "Chia tohumları belirgin bir tada sahip değiller. Kahvaltıdan sonra 1 bardak suda yarım saat bekleterek içebilirsiniz. Ayrıca kahvaltılık gevreklere, meyve-sebze sularına, çeşitli yemeklere, süt veya yoğurta ekleyerek de tüketebilirsiniz. Günlük önerilen miktarı 1-2 yemek kaşığıdır. 28 gram chia tohumunda 11 gram diyet lifi bulunmaktadır. Bu miktar yetişkinler için önerilen günlük miktarın üçte biri kadardır" şeklinde konuştu.

GÜÇLÜ DİŞLER VE KEMİKLER İÇİN CHİA TOHUMU
1 avuç chia tavsiye edilen günlük kalsiyum miktarının yüzde 18’ini içermekte olduğunu belirten Savur, "Sağlıklı diş ve kemiklere sahip olmak ve osteoporozdan korunmak için güzel bir alternatiftir. Vejetaryenler için ideal besinlerden biri olan chianın 28 gramı 4.4 gram protein içermektedir. Bu miktar ise günlük tavsiye edilen miktarın yaklaşık yüzde 10’unu içermektedir. 100 g chia tohumu besin değeri, protein 20,7 g, yağ 32,8 g, karbonhidrat 41,8 g, kalsiyum 714 mg ve demir 16,4 mg" diye konuştu.

GÜNEY AFRİKALILARIN SAVAŞ’TA VAZGEÇİLMEZİ CHİA TOHUMU

Chia tohumunun tarihçesi hakkında da bilgiler veren Savur, "Chia tohumları Meksika ile Guatemala’ya özgü, nane ailesine ait çiçekli bir bitkiden elde ediliyor. Chia ilk kez M.Ö. 3500 yıllarında Aztekler tarafından kullanılmaya başlandı. Özellikle Meksika vadisinde yetişen bitki Aztek diyetinin temel taşlarından biridir. Güney Amerika yerlileri yüzlerce yıl bitkinin tohumlarını ayıklayarak kimi zaman ham haliyle kimi zaman suya ya da başka besinlere karıştırarak tüketmişlerdir. Yıllarda bozulmadan saklanabilen chia ununu uzun yolculuklar ve savaşlarda yanlarında taşıyarak enerji ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Chia tohumları genellikle 1 milimetre çapında, ovaldir” dedi.