Mit: “Ayakta işemek erkeklerde prostat kanseri gibi kanserlere neden olduğu için kadınlar gibi çömelerek işemeleri gerekir.”

Gerçek: Yapılan hiçbir araştırmada erkeklerin ayakta işemesi ile prostat kanseri de dahil olmak üzere herhangi bir hastalık ile dikkate değer herhangi bir bağlantı bulunamamıştır.

Bilgi-1: Ayakta işemekle ilgili iddiaların kökenlerini Orta Çağ öncesi mitolojilerine ve inançlarına kadar takip etmek mümkün olsa da, aslen popüler kültürdeki yerini 2012 senesinde İsveç’in Sörmland Kent Konseyi geçici üyesi Viggo Hansen’in konseyde bulunan erkeklerin konsey binası tuvaletlerine oturarak çiş yapmasını zorunlu kılan bir yasa tasarısı sunmasıyla aldı. Uluslararası haber camiasında ses getiren bu önerinin gerekçesi olarak Hansen 3 şey öneriyordu: tuvaletlerin çok daha temiz tutulabileceği, erkeklerde prostat kanseri riskini azaltacağı ve son olarak, erkeklerin seks yaşantısını iyileştireceği… Bunlardan sadece 1 tanesi kısmen geçerli bir gerekçe olarak görülebilir: tuvaletlerin temiz tutulma oranlarının artacak olması. Diğer ikisinin bilimsel açıdan hiçbir geçerliliği bulunmamaktadır.

Bilgi-2: Uzun bir süre boyunca konu bilim insanları tarafından ciddiye bile alınmadığı için dikkate değer, hakemli ve akademik dergide yayınlanmış bir araştırma makalesi bulunmuyordu. Bu nedenle insanlar antik öğütlerden yola çıkarak iddialarına temel oluşturuyorlardı. Ancak 22 Temmuz 2014′te saygın dergi PLoS ONE’da yayınlanan kapsamlı bir meta-analiz ve sistematik bir inceleme makalesi, tartışmalara son noktayı koydu. Araştırma, Hollanda’daki Leiden Üniversitesi Tıp Merkezi’nde bulunan Üroloji Bölümü’nden araştırmacılar tarafından yapıldı. Ekip, idrar dinamiklerini (ürodinamik) etkileyen 3 kilit faktörü kontrollü bir şekilde incelediler: maksimum akış oranı, boşalma zamanı (işemek için geçen süre) ve boşalma-sonrası kalan hacim (idrar kesesinde işeme sonrası kalan idrar miktarı). Araştırmada, oturarak ve oturmadan işeyen erkekler arasında söz konusu değişkenler arasında en ufak bir farklılık tespit edemedi. Yani oturarak işemek, hastalık durumunu etkileyecek idrar dinamiklerine hiçbir etkisi bulunmuyordu. Oturarak işemek, ayakta işemekten sağlık açısından daha iyi değildi.

Bilgi-3: Aynı araştırmada, alt idrar yolu hastalıkları semptomları bulunan erkeklerin oturmaları halinde ayaktakilere göre sadece 25 mililitre daha az idrar kaldığını, birazcık daha güçlü idrar akışı olduğunu ve sadece 0.62 saniye daha hızlı işediklerini gösterdi. Fakat bunların hiçbirinin istatistiki olarak anlamlı olmadığı da gösterildi. Yani fark, rastgele meydana gelen bir farklılıktan fazlası değildi. Bilimsel açıdan bir anlamı bulunmuyordu. Dahası, sağlıklı bir erkeğin normalde oturarak işemesini gerektirecek herhangi bir veri de sunmuyordu.

Bilgi-4: Tıbbi makaleleri bir arada toplayan PubMed sitesinde yapılan tüm incelemeler, oturarak işemenin prostat kanserini azaltacak ya da seks yaşantısını iyileştirecek herhangi bir etkisi olduğunu gösteren tek bir makale veya bulgu bile göstermemektedir. Dolayısıyla bu iki iddianın da bilimsel olarak hiçbir geçerliliği bulunmamaktadır. Pittsburgh Üniversitesi’nden üroloji profesörü Dr. Benjamin Davies şöyle söylüyor:

“Oturarak işemenin insana sağlık veya seks yaşantısı bakımından herhangi bir faydası olacağı iddiası saçmalığın daniskasıdır. İşemek ile seks yaşantısı arasında hiçbir bağlantı yoktur. Ayrıca bunun prostata herhangi bir katkı sağlaması için en ufak bir gerekçe bile yoktur. Eğer sağlıklı bir erkekseniz, işeme sırasında zaten prostat kaslarınız gevşer. Oturarak işemek kültürel ya da psikolojik bir tercihtir; sağlıkla falan ilgisi yoktur. Eğer yorgunsanız, oturun gitsin.”

Bilgi-5: Tüm bunlar bir yana, oturarak işemenin tuvalet hijyeni açısından da sağlıklı olduğu iddiası son derece şaibeli bir iddiadır. Bunun için en önemli sebep, insan erkeklerinin anatomisinin ne alaturka ne de alafranga tuvaletlere oturarak normal şekilde işemesini mümkün kılmasıdır. Oturan bir erkeğin penisi, oturan bir kadının vajinasının aksine, büyük oranda karşı yöne bakacaktır. Dolayısıyla doğal bir oturma pozisyonunda, penise elle müdahale etmeden klozete işemek mümkün değildir. Bu da, ayakta işemek ile oturarak işemeyi hijyen açısından farksız kılmaktadır. İkincisi, umumi tuvaletlerdeki hastalık kaynakları çoğu zaman klozet oturaklarının üzerinde biriken mikroplardır. Sırf etrafa idrar sıçramaması için bunların üzerine oturmanın kaş yaparken göz çıkarmaktan pek bir farkı yoktur. Üçüncüsü ve en önemlisi, klozetlerde ve pisuvarlarda idrarın etrafa sıçramasının en büyük sorumlusu, işeme işleminden sonra işeme sonrası penisi sallayarak idrar kanalında kalan son idrar damlalarının da dökülmesi işlemidir. Kültürel olarak öğrenilen bu davranış sırasında çoğu zaman penis kontrolsüz olarak sağa sola sallandığından idrar da dışarı sıçrar. İdrar, eskiden iddia edildiği ve hala birçok tıp okulunda öğretildiği gibi temiz/steril bir kimyasal olmasa bile, kokusu, görüntüsü ve kültürün öğrettiğinin aksine o kadar da pis bir içerik de değildir. Dolayısıyla düzenli tuvalet temizliği, hijyen bakımından erkeklerin oturarak işemesinden kat kat önemlidir. Oturarak işemenin hijyene doğrudan bir katkısı da pek fazla olmayacaktır.

Kaynak: Evrim Ağacı