'KÜÇÜK LİMAN'DA METEOR KRATERİ İZLERİ

 

Saffet YENİGÜN/KEMER

ANTALYA'nın Kemer İlçesi'ndeki Phaselis Antik Kenti kıyısındaki 'Küçük Liman' olarak adlandırılan koyda bulunan göktaşından yola çıkılarak araştırma başlatıldı. Koyda inceleme yapan Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü eski Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ethem Derman, büyük oranda demir içeren manyetik maddeler bulunduğunu belirterek, "Türkiye'de keşfedilen ilk meteor krateri burası olabilir" dedi.

 

Kemer'in Çamyuva Beldesi'nde yaşayan emekli Öner Kaçıran, Tekirova'daki antik kent Phaselis'te yaptığı bir doğa gezisinde tesadüfen bir göktaşı (meteorit) buldu. Çevredeki araştırmalarını genişleten Kaçıran, etrafa saçılmış birçok meteorit parçası daha bulunca bölgede bir meteor krateri olabileceğini düşündü. İnternet üzerinden bölgenin uydu görüntülerini inceleyen Kaçıran, Phaselis'teki bir koyun, meteor kraterinin tüm özeliklerini taşıdığını belirledi.

 

PROF. DR. DERMAN'I DAVET ETTİ

 

Bu ihtimal üzerinde duran Kaçıran, Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü eski Bölüm Başkanı iken emekliye ayrılan, ancak gökbilimi üzerine çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Ethem Derman ile iletişime geçti. Yerinde inceleme yapmak isteyen Prof. Dr. Derman, Kaçıran'ın davetini kabul ederek Phaselis'e geldi. Prof. Dr. Derman ve Kaçıran, bölgede yüzey araştırması yaptı.

 

Kaçıran'ı merakı ve araştırmacı kişiliği dolayısıyla kutlayan Prof. Dr. Derman, toplumun bilime merak sardığı zaman, safsatalardan kurtulacağını belirtti. Prof. Dr. Derman, "Bu bölgenin meteor krateri olma ihtimali çok yüksek. Çünkü irili ve ufaklı birçok manyetik parça var. Bu da gökte meydana gelen bir patlama sonucu etrafa saçılmış olma ihtimalini arttırıyor. Çapı yaklaşık 100 metre" dedi.

 

METEOR KRATERİ OLMA İHTİMALİ ÇOK YÜKSEK

 

Phaselis'teki 'Küçük Liman' adı verilen koyun, yuvarlak bir yapıya sahip olduğunu vurgulayan Derman, şöyle konuştu:

 

"Meteor kraterinin denizin kenarında olması tesadüf. Karada olsaydı, çok daha emin olabilirdik. Çevrede bol iktarda bulduğumuz manyetik demir içeren taşları laboratuvar ortamında daha yakından inceleyeceğiz. Bulduğumuz göktaşları, burasının meteor krateri olma ihtimalini çok yükseltiyor. İnceleme sonucunda buranın bir göktaşının düşmesi sonucu açılmış, meteor krateri olup olmadığını net bir şekilde tespit edebileceğiz. Ancak, şimdi bile buranın bir meteor krateri olduğu kanaatindeyim."

 

TÜRKİYE'DE METEOR KRATERİ YOK

 

Prof. Dr. Ethem Derman, dünyada yüzlerce krater çukuru bulunduğunu, ancak doğal afetler nedeniyle kapandığını anlattı. Prof. Dr. Derman, "Şu anda dünyada keşfedilmiş 178 meteor krateri var ama ne yazık ki bilim adamları tarafından incelenmiş meteor krateri keşfi Türkiye'de yok. Eğer burası gerçekten kraterse -ki bence büyük oranda öyle- Türkiye'de keşfedilen ilk krater olacak. Bir göktaşının açtığı kraterlerden ilkini, analizlerimiz sonucunda saptamış olacağız" dedi. 

 

Öner Kaçıran, kendisinin de gökbilimine meraklı olduğunu, bu amaçla araştırmalar yaptığını belirtti. Kaçıran, "Hocamızın verdiği bilgiye göre, Küçük Liman adı verilen koyun bir meteor krateri olma ihtimali çok yüksek. Detaylı inceleme sonucu buranın meteor krateri olduğunun kesinleşeceğine inanıyorum. Burayı tespit eden birisi olarak, oğlumun adını meteor kriterine vermek istiyorum. Buranın 'Phaselis Ata Meteor Krateri' ismiyle anılmasını isterim" diye konuştu.