GENELKURMAY BİLGİ EDİNME BİRİMİNDEN AÇIKLAMA

GENELKURMAY BİLGİ EDİNME BİRİMİNDEN AÇIKLAMA

Genelkurmay Başkanlığı, Bilgi Edinme Biriminden sıkça sorulan sorular konusunda toplu açıklama..

Dede Ersel AKSU

Genelkurmay Başkanlığı, Bilgi Edinme Biriminden sıkça sorulan sorular konusunda  açıklama yapıldı. İşte o sorular ve cevapları;


Soru : Silahlı Kuvvetlerde personel temini hangi makamlarca yapılmaktadır?

Genelkurmay Başkanlığı karargâhı için ihtiyaç duyulan memur temini Kara Kuvvetleri Personel Temin Merkezi Komutanlığınca, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca ihtiyaç duyulan Subay/Astsubay/Uzman Erbaş/Sözleşmeli Er/Memur/İşçi temini ise Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yapılmaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetleri ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayınlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Dış Kaynaktan muvazzaf veya sözleşmeli Subay/Astsubay olarak görev almak için gerekli koşullar nelerdir?

Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, ilgili mevzuatla belirlenmiş olan bölümlerin ihtiyaç duyulanlarından en az 4 yıllık fakülte veya yüksekokullardan mezun olanlar arasından gerekli koşulları taşıyan ve sınavlarda başarılı olan erkek ve bayanları, muvazzaf veya sözleşmeli subay/astsubay olarak almaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Sözleşmeli Subay/Astsubay olabilmek için gerekli sağlık koşulları nelerdir?

Sözleşmeli subay/astsubay olabilmek için gereken sağlık koşulları; 4678 sayılı “Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun” ve “Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik” ile TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Buna göre; sözleşmeli subay/astsubay adaylarında istihdam edilecekleri sınıflarda görev yapan muvazzaf subay/astsubayların sağlık yetenekleri aranır.

Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve her vatandaşın serbestçe erişebileceği bu kanun ve yönetmelik metinlerinde belirlenen esaslar dâhilinde, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, kendi kuvvet ihtiyaçlarına uygun olarak değişik periyotlarda personel teminine gitmektedirler.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Sözleşmeli Astsubay alımları ve Uzman Çavuş alımları için gerekli olan belgeler ve başvuru koşulları nelerdir?

Bahse konu statülerde personel temini; 4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu esaslarına uygun olarak yapılmaktadır.

Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve her vatandaşın serbestçe erişebileceği bu kanun metinlerinde belirlenen esaslar dâhilinde, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı kendi kuvvet ihtiyaçlarına uygun olarak değişik periyotlarda personel teminine gitmektedir. Belirtilen statülerde personel teminine gidilmesi hâlinde, bu husus kamuoyuna duyurulmaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Yüksek okul mezunlarının astsubay olarak TSK mensubu olmaları için yapılması gerekenler nelerdir?

Yüksek Okul mezunu bir vatandaşın astsubaylığa nasbı;

a.   4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun kapsamında sözleşmeli astsubay olarak ya da,

b.   926 sayılı TSK Personel Kanunu ve Dış Kaynaktan Muvazzaf Astsubay Temin Yönetmeliği kapsamında doğrudan muvazzaf astsubaylığa geçiş şeklinde olabilmektedir.

Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve her vatandaşın serbestçe erişebileceği bu kanun metinlerinde belirlenen esaslar dâhilinde, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı kendi kuvvet ihtiyaçlarına uygun olarak değişik periyotlarda personel teminine gitmektedirler. Belirtilen statülerde personel teminine gidilmesi hâlinde, bu husus kamuoyuna duyurulmaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Harp Okulları ile Meslek Yüksek Okullarına giriş koşulları nelerdir?

Harp Okullarının asıl öğrenci kaynağı; Askerî Liselerdir. Harp Okullarının programı ve amaçları doğrultusunda her yıl ilgili Kuvvet Komutanlıklarınca belirlenen ve Genelkurmay Başkanlığınca onaylanan sivil liselerden de Harp Okullarına öğrenci alınmaktadır. Bu öğrenciler, ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan sınav sonucu belirlenen puan barajını geçmek kaydı ile Harp Okullarına müracaat edebilmekte, gerekli şartları taşıyan ve yapılacak mülakat ile beden eğitimi sınavlarında başarılı olarak sağlık muayenesinde “Askeri Öğrenci Olur” raporu alan erkek ve bayan öğrenciler, Harp Okullarına kabul edilmektedir.

Ayrıca; Astsubay Meslek Yüksek Okullarına ise lise ve dengi okulları bitiren öğrenciler, ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan sınav sonucu belirlenen puan barajını geçmek kaydı ile müracaat edebilmekte, gerekli şartları taşıyan ve yapılan mülakat ile beden eğitimi sınavlarında başarılı olarak sağlık muayenesinde “Asker Öğrenci Olur” raporu alanlar, Astsubay Meslek Yüksek Okullarına kabul edilmektedirler.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Askerî Liselere giriş koşulları nelerdir?

Askerî Liselere Giriş Sınavları, ÖSYM Başkanlığı tarafından merkezi olarak yapılmaktadır. Yapılan sınav neticesinde belirlenen puan barajını geçen, gerekli şartları taşıyan ve yapılacak mülakat ile beden eğitimi sınavlarında başarılı olarak sağlık muayenesinde “Askeri Öğrenci Olur” raporu alan erkek öğrenciler Askerî Liselere kabul edilmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Askerî okullarda öğretmen olmak için gerekli koşullar nelerdir?

Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı; üniversitelerin ihtiyaç duyulan bölümlerinden mezun olan, Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışmak isteyen erkek ve bayanlardan sağlık nitelikleri uygun olanlar arasından muvazzaf veya sözleşmeli statüde personel teminine gitmektedirler.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetleri Özel Kuvvetler Komutanlığında görev almak için gerekli koşullar nelerdir?

Türk Silahlı Kuvvetleri Özel Kuvvetler Komutanlığında görev alabilmek için, öncelikle “Subay, Astsubay veya Uzman Erbaş” olmanız gerekmektedir.

Subay, Astsubay veya Uzman Erbaş temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Sözleşmeli veya Kadrolu Devlet Memuru/İşçi olarak istihdam edilme koşulları nelerdir?

Kurumun açıktan atama ile memur ihtiyacı, Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıklarında İlk Defa Devlet Memurluğuna Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmelik gereğince; Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılacak Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) sonuçlarına göre başvuruda bulunan adaylarla karşılanmaktadır.

Genelkurmay Başkanlığı Karargâhı ile bağlı birlik ve kurumları emrine ilk defa devlet memuru ve işçi olarak atanabilmek için, bahse konu merkezî sınava girmeniz, alınan puana göre internet sitesini (www.tsk.tr) ve basında çıkan ilanlar ile Türkiye İş Kurumunun yapacağı duyuruları takip etmeniz gerekmektedir.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından verilen personel alım ilanlarında daha önce 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur olarak herhangi bir kamu kuruluşunda çalışmamış olmak şartı aranmaktadır. Bunun sebebi nedir?

Söz konusu ilanlar, ilk defa devlet memurluğuna atanacak personele yönelik, “Açıktan Personel Alımı” ilanlarıdır ve bu ilanlara başvuracak kişilerin daha önce herhangi bir kamu kuruluşunda çalışmamış olması gerekmektedir.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetlerine Sözleşmeli Er olarak giriş koşulları nelerdir?

Sözleşmeli Erlik için; en az ilköğretim veya yurtdışındaki dengi okul mezunu olmak, muvazzaflık hizmeti sırasında veya terhisinden itibaren üç yıl içinde müracaat etmek ve müracaat tarihinde 26 yaşından gün almamış olmak, ayrıca 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu ile Sözleşmeli Erbaş ve Er Yönetmeliği’nde belirtilen diğer şartları haiz olmak gerekmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin personel temini ile ilgili faaliyetler ve başvuru şartları hakkındaki bilgilere, TSK’nin İnternet sitesi (www.tsk.tr) “İnsan Kaynakları” bağlantısında yer alan “TSK Birimlerinin Personel Temini” bölümü ile ulusal basın-yayın organlarında yayımlanan ilanlardan ulaşılabilmektedir.

Soru : Temsilî Askerlik Uygulaması nasıl icra edilmektedir?

1111 sayılı Askerlik Kanunu kapsamında, silah altına alınmaları mümkün olmayan engelli vatandaşlarımızın, bu hak ve ödevlerini sembolik olarak yerine getirebilmesi, kısa sürelerle de olsa kışla ortamını yaşayarak bu hazzı tatmasına imkân sağlamak maksadıyla, her yıl Engelliler Haftası içerisinde belirlenen bir günde “Temsilî Askerlik Uygulaması” icra edilmektedir.

Yirmi yaşını doldurmuş engelli vatandaşlarımız, Temsilî Askerlik Uygulamasından faydalanmak istemesi hâlinde;

-   Nisan ayına kadar askerlik yapmak istediği kuvvet tercihini de belirtmek suretiyle, en yakın Garnizon Komutanlığına başvurabilmekte,

-   Başvurular değerlendirilerek, söz konusu talep sahiplerinin ikamet adreslerine en yakın Tugay / Alay (Dz.K.K.lığı, Hv.K.K.lığı ile Sahil Güv. K.lığında eşidi) ve daha üst seviyedeki birliklerde temsili askerlik yapmaları sağlanmakta,

-   Temsilî Askerlik Uygulamasına katılan engelli vatandaşlarımıza kışlalarda bir günlük (gündüz) mesai programı uygulanmakta ve uygulama sonunda söz konusu personele “Temsilî Terhis Belgesi” de verilmektedir.

Soru : Genelkurmay Başkanlığı bağlı birlik ve kurumları emrinde Engelli Sivil Memur olabilme koşulları nelerdir?

Engellilerin Devlet memurluğuna alınma şartları ile yapılacak yarışma sınavları ve hangi işlerde çalıştırılacaklarına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla yürürlüğe konan Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınma Şartları İle Yapılacak Yarışma Sınavları Hakkında Yönetmeliğe göre; bu Yönetmelik hükümlerinden, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yetenekleri bakımından engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranının %40 ve üzerinde olduğunu, 16 Temmuz 2006 tarihli ve 26230 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Engel Ölçütü Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik gereğince, sağlık kuruluşlarınca verilecek sağlık kurulu raporu ile belgeleyenler yararlanabilmektedir.

İş gücü kaybınızın belirlenen oranlar dâhilinde olması ve kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memur olarak istihdam edilmek istemeniz hâlinde, Engelli kontenjanı kapsamındaki kadrolar için Devlet Personel Başkanlığı tarafından ilan edilecek sınavlara başvurmanız ve ilgili kurum tarafından yerleştirilmeniz gerekmektedir.

Soru : Şehit eş ve çocuklarının yürürlükteki mevzuat çerçevesinde Devlet Memuru olma koşulları nelerdir?

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile terörle mücadele esnasında şehit olan ların eş veya çocuklarından birisi ile ana, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişinin; şehidin ana, baba ve kardeşi bulunmaması durumunda eş veya çocuklarından toplam iki kişinin; şehidin eş veya çocuğunun bulunmaması durumunda ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişinin, ana veya babasının bu hakkı kullanmaması durumunda ise bir diğer kardeşi olmak üzere toplam iki kişinin memur olma hakkı bulunmaktadır.

Soru : Terörle mücadelede yaralananlar ile iç güvenlik harekâtında / terörle mücadelede göstermiş oldukları üstün başarı nedeniyle kendilerine üstün başarı / üstün hizmet / takdir belgesi verilenlerin kamu kurum ve kuruluşlarına işçi alımında hangi hakları mevcuttur?

21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 21’inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananlardan askerî hastanelerce kendilerine verilen sağlık kurulu raporu ve terörle mücadelede yaralandığını gösteren komutanlık yazısı ile durumlarını belgelendirilenler ile terörle mücadelede üstün başarılarından dolayı komutanlarınca takdire layık görülen yedek subay, erbaş ve erlere, kamu kurum ve kuruluşlarına işçi alımlarında Türkiye İş Kurumu tarafından işe göndermede öncelik hakkı tanınmaktadır.

Konu edilen öncelik hakkı Türkiye İş Kurumu tarafından, belirtilen şartlara ve belgelere sahip kişilerin başvurularında “KPSS sınavına giriş şartı aranmaması” ve “başvurusu en eski olandan itibaren kendi aralarında sıralanmış olanların sıraya göre gönderilmesi” hakkı şeklinde uygulanmakta, işe yerleştirmede tek başına bir hak( iş garantisi) sağlama özelliği taşımamaktadır.

Uygulamaya ilişkin esaslar 4857 sayılı İş Kanunu, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (9 Ağustos 2009 tarihli ve 27314 sayılı Resmi Gazete) ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Eski Hükümlü veya Terörle Mücadelede Malul Sayılmayacak Şekilde Yaralananların İşçi Olarak Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (19 Eylül 2009 tarihli ve 27354 sayılı Resmi Gazete) ile düzenlenmiştir.

Bu haktan yararlanabilmek için iş başvurusu yapacaklardan;

a. Terörle mücadele sırasında malul sayılmayacak şekilde yaralananlar; askerî hastanelerce kendilerine verilen sağlık kurulu raporu ve terörle mücadelede yaralandıklarını belgeleyen komutanlık yazısı ile,

b. İç güvenlik harekâtı / terörle mücadelede göstermiş oldukları üstün başarı nedeniyle takdire layık görülenler; asgarî tugay komutanlıklarınca, Jandarma Genel Komutanlığında ise asgarî alay komutanlıklarınca kendilerine verilen üstün başarı / üstün hizmet / takdir belgeleri ile durumlarını belgelemek zorundadır.

İş başvurusunun değerlendirilebilmesi için belirtilen belgeler ile bulunulan il ve ilçedeki Türkiye İş Kurumu Müdürlüklerine Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde kayıtlı olan adres bilgileriyle başvurulması ve kayıt olunması zorunluluğu bulunmaktadır. Müteakiben, işçi alımına ilişkin kamu kurum ve kuruluşları ile Türkiye İş Kurumunun duyuruları takip edilmelidir.

İşçi talebinde bulunan kurum/kuruluş olduğunda Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) talep edilen kişi (açık iş) sayısının; kendisinde önceden yukarıda açıklandığı şekilde kaydı bulunan ve işçi talep eden kurum/kuruluşun talep ettiği şartlara sahip olanların en eski kayıtlı olanlarından başlamak üzere, 3 katı öncelikli nitelikte aday ile 3 katı önceliksiz adayı, talepte bulunan kurum/kuruluşa göndermekte, bu adaylar arasından işe alınma; kişilerin eğitim ve iş deneyimleri ile kurum/ kuruluşun mesleki bilgi ve becerilere ilişkin yapacağı sınav sonuçlarına göre gerçekleşmektedir.

Mevcut mevzuat gereğince; öncelik hakkına sahip olanlardan, davet edildikleri hâlde mecburi sebepler dışında başvuruda bulunmayan, başvuruda bulunduğu hâlde sınava katılmayan, işi reddeden veya kamuda sürekli işçi statüsünde işe yerleşenlerin öncelik hakkı ortadan kalkmakta ve öncelik hakkından ikinci kez yararlanılamamaktadır.

Soru : Uzman erbaşlar kırk beş yaşına girdikleri yıl sözleşme bitiminde emekli olabilirler mi?

Uzman erbaşlar, sözleşmelerini bir yıldan az, beş yıldan fazla olmamak üzere azami kırk beş yaşına girdikleri yıla kadar uzatabilmekte, kırk beş yaşından sonra isteklerine bağlı olarak Milli Savunma Bakanlığı, MSB ANT Başkanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) kadrolarında memuriyete geçirilmekte, emekliliklerini hak edinceye kadar Devlet memuru olarak çalışabilmekte ve nihayetinde memur olarak emekli olabilmektedirler.

Soru : Uzman erbaşlara ek gösterge verilmesi hususunda çalışma var mı?

Ek gösterge puanı olmayan uzman erbaşlara, ek gösterge verilmesini öngören teklif Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Yeni mezun olmuş bir uzman erbaş ile yirmi yıllık bir uzman erbaşın maaşlarının farklılaştırılmasına yönelik bir çalışma var mı?

Subay ve astsubaylarda olduğu gibi, uzman erbaş maaşlarının da görev süreleriyle orantılı olarak kademelendirilmesini sağlayacak şekilde TSK Hizmet Tazminatının artırılmasını öngören teklif Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : TSK personelinin özlük haklarını tek gösterge tablosu ile düzenlemeye yönelik çalışmalar hangi aşamadadır, içeriği nedir?

Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin özlük haklarını tek gösterge tablosu ile düzenlemeyi öngören teklif, Maliye Bakanlığına gönderilmiştir. Bu teklifle; diğer kamu personelinde olduğu gibi iki yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenimi bitirenlerin tamamının 1’inci dereceye ulaşmasına imkân tanınması, sekiz yıl üst üste doksan ve üzeri sicil alan personele ilave bir kademe verilmesi öngörülmektedir.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetleri personeline fazla mesai ücreti ödenmesi konusunda çalışma var mı?

Nöbet, atış, tatbikat, eğitim vb. nedenlerle fazla mesai yapan personele fazla mesai ücreti ödenmesi konusundaki teklif, Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde görev yapan personelin tazminatlarında artış olacak mı?

KKTC’de görev yapan personele ödenmekte olan tazminatın, adadaki hayat pahalılığı nedeniyle yarbay ve daha alt rütbedeki personel için artırılmasına yönelik teklif Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Makam ve görev tazminatı almayan emekli subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara ilave ödeme (MİT ve emniyet hizmetleri sınıfından emekli olan personele ödenen ilave 100 TL) yapılacak mı?

Hâlen, MİT ve Emniyet Hizmetleri sınıfından emekli olan personele verilen 100 TL ilave ödemenin, makam ve görev tazminatı alamayan kıdemli binbaşı ve altındaki emekli subaylar ile astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara da verilmesine ilişkin Kanun Tasarısı Taslağı, Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir. (Editörün notu; bu husus yasallaşmıştır.)

Soru : 2’nci dereceden emekli olmuş astsubayların 1’inci dereceye intibak işlemleri yapılacak mı?

2003 yılına kadar astsubaylar 10’uncu derecenin 1’inci kademesinden göreve başlamakta iken 2003 yılında 926 sayılı TSK Personel Kanunu’nda yapılan değişiklik ile astsubayların 9’uncu derecenin 1’inci kademesinden göreve başlatılmaları sağlanmıştır. Bu nedenle 2003 yılı öncesi nasıplı olanlar ile sonrası nasıplı olanlar arasında derece kademe farklılığı doğmuştur. Bu durumu düzeltmek maksadıyla hazırlanan Kanun Tasarısı Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Düşük rütbeli personel için maaş artış teklifi yapılıyor mu?

Özellikle düşük rütbeli personelin maaşlarına %20, diğer personele ise %7-12 oranında artış yapılması teklifi ile, binbaşı ve daha alt rütbedeki subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaş maaşlarında %20 artış sağlaması için TSK Hizmet Tazminatında artış yapılmasına ilişkin teklif Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Doğal afetlerde görevlendirilen personele tazminat ödenmesi konusunda çalışma var mı?

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında görevlendirilen subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erlere görev yaptıkları her gün için en yüksek devlet memuru aylığının brüt tutarının 1/10'u tutarında ödeme yapılması maksadıyla hazırlanan Kanun Tasarısı Taslağı, Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş/erlerin bir sözleşme yılı içinde alınan hava değişimi, istirahat ve benzeri sıhhi izin süresi toplamı doksan günü geçenlerin ilişikleri kesiliyor mu?

Sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş/erlerden; kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile ruh ve sinir hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananların (muvazzaf subay ve astsubaylarda olduğu gibi) sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine, toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulmalarına imkan verecek Kanun değişikliği 16 Şubat 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bunun dışında kalan istirahat ve hava değişimlerinde ise, son bir yıl içerisinde 90 günü aşma durumunda sözleşme feshedilmektedir.

Soru : Lojman tahsis edilemeyen personele kira yardımı yapılacak mı?

Mevcut durumda lojman tahsis edilmeyen personele her hangi bir tazminat ödenmemektedir. Lojman tahsis edilmeyen Türk Silahlı Kuvvetleri personeline lojman tazminatı ödenmesini öngören teklif, Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : TSK personelinin öğretmen eşlerinin atamaları ile ilgili çalışma var mı?

Özellikle büyük illere atama konusunda TSK personelinin öğretmen eşlerinin 2012 yılı öncesinde yaşamış olduğu sıkıntılar, 2012 yılı atamalarıyla birlikte daha da artmıştır. Eşi MEB’de öğretmen olan personelin mağduriyetini önlemek maksadıyla TSK tarafından üç dönem halinde uygulanmakta olan atama dönemleri iki döneme indirilmiştir. Önümüzdeki yıllarda benzer problemlerin yaşanmaması için ilgili mevzuatta değişiklik yapılması teklif edilmiştir. Ayrıca yaşanan sıkıntıları ortaya koyan ve çözüm önerilerini de içeren bilgilendirici mahiyette yazı Milli Savunma Bakanlığına ve Milli Eğitim Bakanlığına gönderilmiştir.

Soru : Astsubaylıktan subaylığa geçenler, altı yıllık bekleme süresine tabi olan astsubaylar ile Uzm.J./Uzm.Erb.lıktan astsubaylığa geçen personelin nöbet muafiyeti konusunda çalışma var mı?

( (Editörün notu; Bu husus düzenlenerek Resmi Gazetede yayımlanmıştır.)

İç Hizmet Yönetmeliğinde albaylara ve eski nasıplı astsubaylardan II.Kad.Kd.Bçvş rütbesinde olanlara verilen nöbet muafiyetinin, 

1. Astsubaylıktan subaylığa geçen personel için yirmi üç hizmet yılını, Uzm.J./Uzm.Erb.lıktan astsubaylığa geçen personel için yirmi dört hizmet yılını dolduranlara,

2. Altı yıllık bekleme süresine tabi olan yeni nasıplı astsubaylar için de Kd.Bçvş. rütbesine ulaşanlara verilmesi şeklindeki Yönetmelik değişiklik teklifi, Milli Savunma Bakanlığına gönderilmiştir. Halen MSB tarafından üzerinde çalışılmaktadır.

Soru : Bakan onayı ya da kararname ile TSK’dan ilişiği kesilenler, 6191 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 32’nci madde kapsamına girmekte midir?

Yargı denetimine kapalı idari işlemler ile Türk Silahları Kuvvetlerinden ilişiği kesilen personele 6191 sayılı Sözleşmeli Er ve Erbaş Kanunu’na eklenen geçici 32’nci madde ile MSB’ye başvuru hakkı verilmiştir. Bahse konu başvurular, Kanunun öngördüğü kapsamda MSB tarafından değerlendirilerek olumlu bulunanlara özlük hakları geri verilmiştir.

İlişiği kesilenlere bahse konu Kanun’a eklenen 32’nci madde ile tanınan hakların veriliş nedeni, ilişiklerinin kesilme işleminin yargı yoluna kapalı olmasıdır.

Bakan onayı ya da kararname ile Türk Silahları Kuvvetlerinden ilişiği kesilenlerin ise, yasal süresi içinde yargı yoluna başvurma hakları vardır. Bu kapsamda, yargı yoluna başvurup/başvurmama şahsın kişisel tasarrufudur. Bu konuyla ilgili devam eden yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.

Soru : Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı salonlarında faaliyet icra edebilmek için başvuru nasıl yapılmalıdır?

Kurumumuza yapılacak ön başvurular (kişi, firma, dernek vb.) telefon, e-posta ve belgegeçer yoluyla yapılabilmektedir. Komutanlığımıza ait tüm kongre, fuar ve sergi salonları için tahsis sürecinde, rezervasyon ve tahsis sözleşmesi uygulaması yapılmaktadır. Rezervasyon ve tahsis sözleşmesi için bekleme süresi yedi gündür. Yapılacak rezervasyonlar, içinde bulunulan yıl ve takip eden iki yıl için yapılmaktadır. (Örneğin: 2013 yılında yapılacak rezervasyonlar; 2013, 2014 ve 2015 yıllarını kapsamaktadır.)

Başvuru yapıldığı zaman talep edilen tarihlerde mekân ve salonların uygun olması durumunda, talep sahibinin e-posta yoluyla müracaatını onaylamasına müteakip en fazla yedi gün bekleme süreli rezervasyon yapılmaktadır. Yedi gün içerisinde başvuru sahibi tarafında gerekli evraklar ile birlikte resmi yazılı başvuru yapılmaz ise, ön başvuru hükümsüz olur.

Soru : Askeri Müze hangi gün ve saatlerde ziyarete açıktır?

Askeri Müze pazartesi ve salı günleri hariç her gün, ayrıca Ramazan Bayramı’nın 2’nci ve 3’üncü günü, Kurban Bayramı’nın 2’nci, 3‘üncü ve 4’üncü günleri ile milli bayramlar ve özel günlerde saat 09.00-17.00 arasında ziyarete açıktır.

Soru : Sosyal Güvenlik Kurumuna tescil işlemi ve hizmet dökümüne ait bilgilerime nasıl ulaşabilirim?

TSK’da göreve başlamadan önce 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/a (SSK) ve 4/b (Bağkur) kapsamında çalışmış olanlar bu kapsamdaki tescil ve hizmet dökümlerini Sosyal Güvenlik Kurumunun Merkez/İl Müdürlüklerine müracaat ederek öğrenebilirler.

Ancak; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında olanların tescil işlemleri ve TSK’da bulundukları süreye ilişkin hizmet dökümlerine ait hususlar güvenlik nedeni ile yetkili kılınan birimler dışında sistemde görülmemektedir. Personelin bu kapsamdaki müracaatlarını kendi birliğine yapması gerekmektedir. Bu maksatla Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaatta bulunulmayacaktır.

Soru : Kurumlar arası naklen veya tekraren atanma talepleri nasıl gerçekleştirilmektedir?

Devlet Memurlarının kurumlar arası naklen geçişleri ve tekraren atamaları 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 74, 92 ve 93’üncü maddeleri gereğince kurumların ihtiyacı ve kontenjan miktarı kadar gerçekleştirilmektedir.

Soru : Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde staj yapabilme koşullarını içeren talepler nasıl karşılanmaktadır?

Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı kurum ve iş yerlerindeki staj kontenjanları, Millî Savunma Bakanlığı koordinatörlüğünde “Yüksek Öğretim Kurumlarının Bakanlıklar İle Onlara Bağlı Kurum ve Kuruluşlardan Yararlanma Yönetmeliği”ne uygun olarak hazırlanmaktadır. Tahsis edilen kontenjanlar, yararlanma esasları ve süreler her öğretim yılı başında yükseköğretim kurumlarına bildirilmektedir.

Bu kapsamda, üniversiteleri kanalıyla müracaat eden öğrenciler, söz konusu staj kontenjanlarından yararlanabilmektedirler.

Soru : Aile büyüklerinizin askerlik safahatına ilişkin bilgiyi nereden bulabilirsiniz?

Vukuatlı nüfus kayıt örneği ile birlikte size en yakın askerlik şubesine başvurmanız durumunda gerekli işlem yapılacaktır.

Soru : Kritik bölgelerde çarşı iznine çıkamayan erbaş ve erlerin, bu sürelerinin askerlik süresinden düşülmesi veya kanuni izin sürelerine eklenmesi konusunda bir uygulama mevcut mudur?

Silahaltına alınan erbaş ve erlere verilecek kanuni izinler ve yükümlülük süreleri 1111 sayılı Askerlik Kanunu ile belirlenmiştir. Yasa kapsamında verilen izinler, askerlik hizmetinden sayılmaktadır.

Erbaş ve erlere, moral ve motivasyonlarının yükseltilmesi maksadıyla belirli günlerde (genellikle hafta sonu) günlük çarşı izni verilebilmektedir. Söz konusu izinlerin kullandırılması, garnizon, görev yapılan birlik ve zamana bağlı olarak farklılıklar gösterebilmektedir.

Bu çerçevede, şartlar nedeniyle günlük çarşı izni kullanamayan veya sınırlı bir şekilde kullanabilen erbaş ver erlerimizin kullanamadıkları bu iznin, kanuni izinlerine ilave edilmesi veya askerlik süresinden düşülmesi mümkün olmamaktadır.

Bununla birlikte, askerlik hizmetinin gerektirdiği görev ve yükümlülükleri yerine getirme konusunda gayret ve çalışmaları sonucu emsalleri arasında üstün başarı göstererek, disiplinli davranışları ile örnek teşkil eden erbaş ve erlere belirli koşullar dâhilinde, kanuni izinlerine ek olarak yedi güne kadar ilave izin verilebilmektedir. Bu izin kontenjanı, diğer birliklerde erbaş ve er mevcudunun % 10’u, İç Güvenlik Harekâtına katılan birliklerde ise % 25’i olarak uygulanmaktadır.

Soru : Aynı anda silahaltında bulunan kardeşlerin 1’inci derece kritik illere tertip edilme esasları nelerdir?

1’inci derece kritik il kapsamında bulunan illerde askerlik hizmetini yapmakta olan kardeşlerden birinin dağıtımı, bu illerin dışındaki birlik, kurum ve karargâhlara yapılmaktadır.

Söz konusu uygulamada, hâlen silahaltında olan kardeşler dikkate alınmakta, askerliğini yaparak terhis olmuş olanlar ise dikkate alınmamaktadır.

Soru : Erbaş ve erlerin, ailelerinin ikamet ettikleri illere tertip edilme esasları nelerdir?

Erbaş ve erler, nüfusa kayıtlı oldukları ve kendileri ile ailelerinin daimi ikamet ettikleri il hudutları (ilçeleri dâhil) içindeki birlik, kurum ve karargâhlara tertip edilmemektedir. Bu şekilde tertip edildiği sonradan anlaşılanların ise birlikleri değiştirilmektedir.

Soru : İkiz kardeş olarak silahaltına alınanların dağıtımları hangi esaslara göre yapılmaktadır?

İkiz kardeş olarak aynı dönemde silahaltında bulunanların talepleri hâlinde, aynı birlikte görev yapmaları sağlanmaktadır. Yükümlülerin bu durumlarını, silahaltına alınmadan önce askerlik şubelerine belirtmeleri gerekmektedir. Daha sonradan yapılan müracaatlar ayrıca değerlendirilmektedir.

Soru : TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi Başkanlığı (Ankara)nda sivil şahısların muayene ve tedavi koşulları nelerdir?

TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi Başkanlığında yatarak tedavi gören hastaların büyük bir kısmını gaziler oluşturmaktadır. Sivil hastaların muayene ve tedavilerinde %40 olan sivil hasta kontenjanı dikkate alınmaktadır.

Hastaların poliklinik muayeneleri randevusuz olup, muayene yapıldıktan sonra yatış işlemine karar verildiği takdirde hastalar bekleme sırasına alınmaktadır. Sivil hastaların yatış için bekleme süresi kliniklere göre değişmekle birlikte ortalama on iki ay civarındadır.

Hastaların muayenesi yapılmadan sağlık durumları hakkında karar verilemeyeceğinden, sivil hastaların muayenesinin yapılabilmesi için izlenmesi gereken prosedür aşağıda belirtilmiştir:

a.   Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) mensubu, Yeşil Kart sahibi, Geçici Köy Korucuları İle 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun Hükümlerine Göre Aylık Alan kişiler, sivil hasta kontenjanından faydalanmak için doğrudan müracaat ile,

b.    Herhangi bir sosyal güvencesi yok ise; sosyal güvenceye kavuşmak için ilgili makamlara başvurması veya tedavi ücretini ödemeyi kabul etmesi halinde muayene ve tedavi süreci başlatılabilir.

Soru : İkinci basamak Asker Hastanelerinde sivil şahısların muayene ve tedavi koşulları nelerdir?

İkinci basamak Asker Hastanelerinde sivil hastaların %10’dan az olmamak kaydıyla %15-90 arasında belirlenen kontenjan dahilinde muayene ve tedavileri yapılmaktadır. Sivil hastaların muayene ve tedavi için izlenmesi gereken prosedür aşağıda belirtilmiştir.

a.  Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) mensubu, Yeşil Kart sahibi, Geçici Köy Korucuları İle 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun Hükümlerine Göre Aylık Alan kişiler, sivil hasta kontenjanından faydalanmak için doğrudan müracaat ile;

b.  Herhangi bir sosyal güvencesi yok ise; sosyal güvenceye kavuşmak için ilgili makamlara başvurması veya tedavi ücretini ödemeyi kabul etmesi halinde muayene ve tedavi süreci başlatılabilir.

Soru : Gülhane Askerî Tıp Fakültesi Eğitim Hastanelerinde (GATF Ankara Eğitim Hastanesi, GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi) sivil şahısların muayene ve tedavi koşulları nelerdir?

Gülhane Askerî Tıp Fakültesi Eğitim Hastanelerinde (GATF Ankara Eğitim Hastanesi, GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi) sivil hastaların %15 kontenjan dâhilinde muayene ve tedavileri yapılmaktadır. Sivil hastaların muayene ve tedavi için izlenmesi gereken prosedür aşağıda belirtilmiştir:

a.  Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) mensubu, Yeşil Kart sahibi, Geçici Köy Korucuları İle 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun Hükümlerine Göre Aylık Alan kişiler, sivil hasta kontenjanından faydalanmak için doğrudan müracaat ile,

b.   Herhangi bir sosyal güvencesi yok ise; sosyal güvenceye kavuşmak için ilgili makamlara başvurması veya tedavi ücretini ödemeyi kabul etmesi halinde muayene ve tedavi süreci başlatılabilir.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetlerine personel, askeri öğrenci alımlarında ya da askerilik hizmeti işlemleri sırasında sivil sağlık kurumları tarafından verilen sağlık kurulu raporu neden geçerli olmamaktadır?

Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli askeri ve sivil personel ile askerilik görevi ile yükümlü vatandaşların Silahlı Kuvvetlerdeki görevler uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemek amacıyla sağlık muayeneleri; TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde belirtilen hükümlere göre yapılmaktadır. Sivil hayatta sorun yaratmayan rahatsızlıklar Türk Silahlı Kuvvetlerindeki görevleri icra ederken sorun yaratabileceğinden asker hastanelerine sevk edilen şahısların TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre sağlık muayeneleri yapılarak hakkında karar verilmektedir.

Soru : Askere alınacak vatandaşların sağlık kurulu işlemlerinde; Çölyak Hastalığı/Gluten Enteropatisi, FMF (Akdeniz Anemisi), Diyabetes Mellitus rahatsızlıkları olan şahısların “askerliğe elverişli olup/olmadıkları ve sağlık kurulu işlemleri engellilik mevzuatı açısından hangi düzeyde değerlendirilmektedir?

ÇÖLYAK HASTALIĞI/GLUTEN ENTEROPATİSİ

Çölyak Hastalığının bulguları zaman ile değişiklik göstermektedir. O yüzden hastalığın laboratuar ve klinik olarak aktif olduğu gösterilen hastalar “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı alır. Daha önceden çölyak hastalığı tanısı konmuş kişiler askeri hastanelerin Gastroenteroloji bölümünde klinik ve laboratuar olarak araştırıldıktan sonra kesin işlem yapılır.

FMF (AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİ)

TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre FMF (Ailevi Akdeniz Ateşi) tanısının konulabilmesi için FMF nöbetinin mutlaka görülmesi gerekir. FMF Gen mutasyonunun saptanması tanı konması için yeterli değildir. Sadece FMF nöbeti saptanan hastalar “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı alır.

DİABETES MELLİTUS (ŞEKER HASTALIĞI)

İlgili mevzuat gereğince; Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı) tanısı olan hastalar askeri hastanelerde tekrar yatırılarak tetkik edilir. Yatış sürecinde Diabetes Mellitus tanısı alan veya eski tanısı teyit edilen hastalar “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı alır.

Soru : Türk Silahlı Kuvvetlerine personel ve askerî öğrenci alımlarında sağlık muayenelerinden elenen vatandaşların rapor itirazına ilişkin yapması gereken işlem nedir?

Adayların sağlık muayeneleri TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nde belirtilen hükümlere göre yapılmakta ve tüm işlemleri, ilgili temin merkezi tarafından yürütülmektedir. Bu nedenle; müracaat sahiplerinin itiraz ve şikâyetlerle ilgili başvurularını temin merkezine yapmaları uygun olacaktır.

Soru : Uzman erbaş alımları sürecinde sağlık muayene konularındaki müracaatlar nereye yapılmalıdır?

Uzman erbaş adayları sağlıkla ilgili her türlü müracaatlarını mevzuat gereği ilgili temin merkezine yapmalıdırlar.

Soru : Terhis olmuş erbaş ve erler, sağlık raporlarına itirazlarını içeren müracaatlarını nereye yapmalıdır?

Mevzuat gereği; terhis olmuş erbaş ve erlerin sağlık raporlarına itirazlarını bağlı oldukları Askerlik Şubesi Başkanlığına yapması gerekmektedir.

Soru : TSK Foto Film Merkezi Komutanlığı Arşivinden yararlanma esasları nelerdir?

TSK Foto Film Merkezi Komutanlığı Arşivinden yararlanma esasları müteakip maddelerde belirtilmiştir.

TSK Foto Film Merkezi Komutanlığı Video Arşivinden yararlanma ile ilgili talepler yazılı olarak Genelkurmay Başkanlığına yapılır. Yapılan başvuruda talep edilen fotoğraf/görüntünün;

-   Konusu,
-   Süresi,
-   Adedi,
-   Ne maksatla kullanılacağı,

Varsa senaryosu hakkında özet bilgi ile kurum/kuruluşun görevlendireceği şahısların isimleri bulunur.

Soru : Basın Yayın Kuruluşlarından, resmî ve sivil kurum/kuruluşlar ile halktan gelen taleplerin ulaştırılması için nasıl bir yol izlenir?

Talepler; konusu, zamanı ve amacının açık olarak ifade edilmesi ve iletişim bilgilerinin belirtilerek kurum yetkilisinin imzası ile en az 15 (onbeş) gün öncesinden Genelkurmay Başkanlığı 06100 Bakanlıklar/ANKARA adresine veya 0312 425 08 13 numaralı belgegeçere gönderilmek suretiyle yapılır.

 

Kaynak:Haber Kaynağı