Bülent Esinoğlu
ÇOK YÜZLÜ GÖRÜNÜM YA DA GÖRÜNMEYEN
Çok yüzlü görünüm ya da hiç görünmeyen!
Emperyalizm sözcüğü çok soyut bir görünüme sahiptir. Aslında çok belirgin ve hayatımızın tüm alanlarını işgal etmesine rağmen, anlamakta ve kabul etmekte zorluk çekeriz.
Emperyalizmin bir tayfını(spectrumunu) vermek isterim. Buna çoklu tayf diyebiliriz.
Bir başka ifadeyle, emperyalizmin kullandığı araçlar;
Jeopolitik, Bilgi ve teknolojileri, Spekülasyon, Finans piyasası, Bilgi akışları, Büyük şirketler, Etki ajanları (inteligencia),Kitle iletişimi, Sosyal medya, İnternet, Popüler kültür, Haber ağları, Uluslararası kuruluşlar, Yaptırımlar, Kamuoyu, Farklı hükümet yapıları, Kimlik politikası, Vekâlet savaşları, Terörle savaş, İşgaller, Diplomasi, Karşı ittifaklar, Büyük iş antlaşmaları, NGO’lar,(STK),İnsan hakları saygınlığı, Askeri personel, Sermaye, Psikolojik taktikler.
Görüldüğü gibi emperyalizm her yerde vardır. Ama hiçbir yerde yoktur.
Para tanrılarının ekonomik soykırım yaptığı günlerde, biraz anlar gibi oluruz. Sonra gene görüntüden çıkar.
Serbest dolandırıcılığın canımızı yaktığı yerde görürüz. Sonra gene görüntü kaybolur.
Amerika, Irak’ı işgal ettiğinde tekrar görünür.
Saddam’a, petrol kuruluşlarını özelleştirme baskılarını görmeyiz, kitle imha silahlarının hikâyesini dillendiririz.
Arap ülkeleri din kardeşimizdir. Amerika, Irak’ı işgal ederken, Amerikan askeri ölmesin diye dua ederiz.
El çabukluğuna, felaket kapitalizmi adı verir, bilim yapıyormuşuz gibi görünürüz.
Amerika’yı demokrasinin beşiği gibi anlatırız, 14 kişiye bir güvenlik kamerası düştüğünden ve hapishanelerin dolu olduğundan haberdar olmayız.
Soğuk Savaşın ve arkasından Terörle Savaşın ekonomik temellere dayalı olduğuna bakmadan, demokrasi hikâyelerini öne çıkarırız.
Şirketçi devlet anlayışının tam da bir emperyalist düşünce olduğunu görmeyiz, ama verimlilikten söz ederiz.
Süper sınıflar, kendine göre rejimler düzenler veya düzeltmeler yapar, biz meseleyi demokratikleşme ve verimlilik mantığının içinde yorumlarız. Emperyalizm gene görünmez olur.
Emperyalizm senin orduna operasyon yaparken, eğer sen, onlarda hesap versin diyorsan, kendinin kim olduğunu biraz araştırmalısın!
Emperyalizm borca dayalı para yaratma sistemlerini dayatır. Biz yılda 50 milyar dolar faiz öderiz. Gene borcumuz bitmez, çoğalır.
Düzeni borç verene göre kurduğumuz için borçlu olan görünür, emperyalizm gene görüntüden çıkar.
Hep kendimizi suçlarız. Hep iyi yönetilmediğimizden söz ederiz. Ama hep borç alan yöneticileri seçeriz.
Seçim günlerinde emperyalizmi hatırlamayız. Seçimlerden sonra gevezeliğini yaparız.
Görünmeyen emperyalizmin yanında olanlar muteberdir. Görünmeyenleri ortaya çıkaranlar tu kakadır.
Piyasanın erdemlerini ballandıra ballandıra anlatırız. Amerika Suudilere talimat verir. Petrol fiyatları düşer. Hani piyasa, fiyatları görünmez elle belirlerdi diye sormayız. Gene emperyalizm görüntüden çıkar.
Emperyalizmi çıkarcılar ve işbirlikçiler liberal görüşlerin altında sakladıkça, emperyalizm özgürlükmüş gibi görünür.
Moda tabiri ile söyleyelim, algı yönetimi; emperyalizmin araçlarını saklamak için vardır.
Çözüme ilk adım; “emperyalizme, emperyalizm denir”. Bunu korkmadan söylüyorsan çözüm başlamış demektir.