2.80'ler den tarihi rekorlar dizini yaratarak 4 TL çıtasını zorlayan Türk Lirası Dolar kurunda meydana gelen hızlı değişiklikler dünyada bir çok ekonomi gözlemcisini bile şaşırtmaya devam ediyor. Türk medyasında dolar kurundaki bu artışın ayrıntıları AKP iktidarının tepkilerini çekmemek için bir türlü yazılıp çizilimezken, yatırımcılar gelecekleri için yabancı merkezleri takip etmeye devam ediyor. Ünlü İngiliz yayın kuruluşu BBC'de yer alan bir analiz Türk Lirasında ki sert düşüşün nedenlerine mercek tutuyor. Kurda meydana gelen iniş çıkışların anormal olduğuna dikkat çeken analizin ayrıntıları şöyle devam ediyor.

2 HAFTADA % 8 DEĞER KAYBI

Türk Lirası, henüz 2017 yılının ikinci haftası tamamlanmadan Amerikan Doları karşısında yaklaşık yüzde 8 değer kaybetti. Döviz kurundaki hareketlilik, "Dolar/TL işlemlerinde satış tarafında kim duruyor?" sorusunun sorulmasına yol açıyor.

Çarşamba günü rekor düzeyde düşük seviyeye gerileyen TL, dün ise yaklaşık yüzde 3 değer kazanmıştı. Son iki günde artan dalgalanmalar ile ilgili de piyasada farklı senaryolar konuşuluyor.
Hareketin tam olarak neden kaynaklandığını kimse bilmese de, herkesin mutabık olduğu bir konu var:

NORMAL DEĞİL

"Bu derece keskin kur hareketleri normal değil". 2017 yılına en kötü başlangıcı Türk Lirası yaptı
Merkez Bankası'nın likidite hamlesiyle TL değerlendi. Sebep, şirketlerin eksi döviz pozisyonu muydu?
Özel sektörün varlıkları ve yükümlülükleri (döviz cinsinden ödemesi gereken borçları) arasındaki farkı gösteren net döviz pozisyonu, Ekim ayında eksi 213 milyar dolara ulaşmıştı.

DÖVİZ GELİRİ YOKKEN DÖVİZLE BORÇLANAN ŞİRKETLER

Pazartesi günü Hürriyet gazetesinde yer alan bir haberde, Merkez Bankası'nın şirketlerin döviz pozisyonlarını takibe alacağı ve döviz geliri olmadan dövizle borçlanan şirketlerden kur risklerini azaltmaları için ek düzenlemeler talep edeceği söyleniyordu.

PİYASADA ŞOK ETKİSİ

Piyasada bu haber şirketlerin dolar talebini artırırken, bu talebin satış tarafında karşılık bulmamasının, doların yükselmesine sebep olabileceği konuşuluyor.
Kurdaki ani yükselişin dolara dair "pahalı"ya da "ucuz" algısını ortadan kaldırarak bireysel anlamda dolarizasyon eğilimini de tetiklemesinin kuru daha da yukarı tırmandırmış olabileceğinden bahsediliyor.

SICAK PARANIN KAÇIŞI

Sıcak para akışı kurdaki ani değişimleri tetiklemiş olabilir mi?
"Sıcak para" adı verilen portföy yatırımlarının bir ekonomiye yüklü miktarda girişi, ülkenin para biriminde değerlenmeye sebep olurken, ani para çıkışları da ülke para biriminin normal piyasa seyrinin dışında hareket etmesine sebep olabiliyor.
Tahvil ve borsa yatırımları için ülkeye giriş yapan spekülatif fonların ani çıkışı teorik olarak böyle bir harekete sebep olabilir.

DOLARIN YÜKSELİŞİNİN DURMAYACAĞINA İNANILDI

Ancak kurdaki ani değişimlerin gece ya da erken saatlerde değil, Türkiye piyasasının aktif olduğu sabah 8-11 saatleri arasında gerçekleşmesi, bunun çok da gerçekçi olmadığını gösteriyor.
BBC Türkçe'ye konuşan Japon yatırım bankası Nomura International'ın Türkiye ekonomisti İnan Demir ise dolardaki yükselişin durdurulabileceğine dair bir inancın bulunmamasının, bu denli hacimsiz ama sert bir kur hareketine sebep olabileceğini belirtti.

MERKEZ BANKASI MESAJI

Finans uzmanlarının hemfikir olduğu başka bir konu ise, Merkez Bankası'nın haftalık repo ihalesi açmamasının piyasa tarafından olumlu karşılanmış olması.
Merkez Bankası'nın hareketi, sert bir adım olmasa da piyasaya verilmiş bir "Ben buradayım" mesajı olarak algılanıyor.

Dün Merkez Bankası'nın bu mesajına, gelişmekte olan piyasalara yönelik olumlu piyasa algısı da eklenmişti.
Hem küresel hem de iç dinamiklerin desteğini alan TL, dün yüzde 3 civarında değer kazanarak pozitif ayrıştı.

TL'deki bu hareketliliğin ardından, 24 Ocak'ta yapılacak Merkez Bankası'nın Para Piyasası Kurulu toplantısının para piyasalarındaki seyir için belirleyici olacağı belirtiliyor