Kaçak Saray'la birlikte kamu harcamalarının gündeme gelmesinin ardından Sayıştay bir rapor hazırladı. Buna göre, hem içerde hem dışarda borçlanmaya gidilirken, kamuda nedeni belirlenemeyen 24.8 milyar liralık harcama yapıldı.

2013 yılı Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu’nu tamamlayarak hükümete gönderen Sayıştay, bütçe gelir giderleri arasında büyük oranda sapmalar belirledi. Bütçe toplamında yapılan 24.8 milyar liralık  sapmanın nedenini tespit edemeyen Sayıştay, 2013 yılı geliri 419.6 milyar lira olan Türkiye’nin, iç ve dış  toplam borcunun 585.5 milyar liraya ulaştığı uyarısında bulundu. 
Raporda, personel giderleri için 89.9 milyar liralık ödenek ayrıldığına dikkat çeken Sayıştay denetçileri, bu kalemde bile 6.3 milyar liralık sapma yaşandığını belirterek, 96.2 milyar liralık harcama yapıldığını açıkladı. Ayrıca raporda, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun merkezi bütçeden aldığı 14.9 milyar liralık devlet primi harcamasının 16.3 milyar liraya ulaştığına dikkat çekildi. Mal ve hizmet alımı giderleri için de 33.4 milyar lira ödenek ayrıldığını vurgulanan raporda, 36.4 milyar liralık harcama yapıldığı yazıldı. 

17-25 Aralık Soruşturmasının başladığı günlerde yayımlanan tapelerden birinde AK Partili Nurettin Canikli'ye ait olduğu iddia edilen ses kaydında Caniklinin "Sayıştay Raporları Meclise Gelse Bizi Duman Ederler" dediği iddia edilmişti.

2013 yılı görev giderleri için de 752.2 milyon lira ödenek ayrılmasına rağmen bu kalemde de 1.9 milyar liralık harcama yapıldığı belirlenen rapora göre, kamu harcamalarından en büyük harcama sermaye giderlerinde yaşandı. Rakamlara göre 33.5 milyar liralık gider hesaplanan bu harcama başlığında, yıl sonunda 43.8 milyar lira harcanması Sayıştay denetçilerinin dikkatini çekti. Sermaye giderlerinin yanı sıra sermaye transferlerinde de sapma yaşandı. Rapora göre bütçede 5.1 milyar liralık sermaye transferi hesaplanırken, 2.6 milyar lira fazla kayıp yaşandı ve 7.7 milyar liraya ulaştı. 

Borçlar bütçe gelirini aşıyor

Enflasyon ve işsizliğin arttığı ülkede kamu harcamalarında kısıtlamaya gidilemeyince iç ve dış borçlanma rakamları da bütçe gelirlerini aştı. Sayıştay’ın aynı raporda yer verdiği rakamlara göre 2013 yılı sonu itibarıyla 403 milyar lira iç borçlanmaya gidilirken, 182.8 milyar liralık da dış borçlanmaya gidildi. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın rakamlarına göre 2013 yılı bütçe gelirinin 419.6 milyar lira olarak belirlendiği düşünüldüğünde iç ve dış borçlanma toplamının ülke gelirlerini aştığı gözlendi. Sayıştay, 2013 Yılı Genel Faaliyet Raporu ile 2013 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Tasarısı’nda yer alan dış borç tutarları arasında uyumsuzluk olduğu notunu da rapora ekledi. Bu rakamların Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya oranı arasında da uyumsuzluk belirlendiği açıklandı. 

Davutoğlu tasarruf çağrısı yapabilir

Başbakan Ahmet Davutoğlu’na gönderilen raporun ardından konunun Bakanlar Kurulu’nda tartışmaya açılacağı belirtilirken, tasarruf çağrısı yapan Davutoğlu’nun, raporun ardından 2014 yılı kamu harcamalarına müdahale etmesi bekleniyor. Başbakan Davutoğlu’nun her fırsatta tasarruf açıklamalarına karşı kamu kurumlarındaki harcamalar çığ gibi büyüyor. Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez’e 1 milyon liralık makam aracının yanı sıra 8 binden fazla son model makam aracının alınması da kamuoyunda tartışılmıştı. Kaçak Saray’a yapılan yaklaşık 1.5 milyar liranın yankıları ise sürüyor.

Belediyelerde 208 bin taşeron işçi çalıştırılıyor

Rapora göre, taşeron baskısı altında sigortasızlık ve maaş sorunu çeken işçilerin olmasının yanı sıra madenlerde dahi taşeronlaşmanın olduğu Türkiye’deki mahalli idarelerde toplamda 207 bin 915 insan, personel hizmet satın alma yöntemiyle çalıştırılıyor. Rakamı açıklayan Sayıştay, 2013 yılında belediyelerde 194 bin 779 personel çalıştırılmasına karşın 175 bin 495 kişinin hizmet satın alma yöntemiyle çalıştırılmasına izin verildiğine dikkat çekti. Sayıştay raporda, belediyelerin bankalara olan kredi borcunun da 2012 yılına oranla yüzde 46 oranında arttığını vurguladı.