Almanya’nın IŞİD’e karşı savaşan Kürtlere silah göndermeye hazırlandığı şu günlerde, devlet televizyonu ARD, ”Kürtlere ne kadar güvenilir?” başlığı altında Beyrut Heinrich-Böll-Vakfı Başkanı Politika uzmanı Bente Scheller ile Irak’taki duruma ilişkin dikkat çeken bir röportaj yayınladı.

Irak’ta Peşmerge güçleri ve PKK’nın IŞİD’e karşı birlikte savaştığını kaydeden Scheller, batının göndereceği silahların PKK’nın da eline geçeceğine dikkati çekti. Türkiye’de hükumetin çözüm süreci kapsamında PKK ve Abdullah Öcalan’la görüşmeler yaptığına değinen Bente Scheller, bu yakınlaşmanın ABD ve AB’yi PKK’nın terör örgütü kapsamından çıkartılması konusunda yeni bir değerlendirmeye sevk edeceğini savundu.

ARD’nin Bente Scheller ile yaptığı röportaj şöyle:

ARD: Kürt Peşmergeler şu anda Irak’ta IŞİD militanlarına karşı savaşan tek grup- en azından görünen o, gerçekten durum öyle mi?

Bente Scheller: Evet, şu anda prensip olarak IŞİD’e karşı sadece Irak Kürtleri (Peşmerge) savaş veriyor.

ARD: Fakat, PKK’nın rolü ne bu savaşta? Sincar’daki Yezidileri Peşmerge’nin değil PKK’nın kurtardığı yönünde basında çok sayıda haber yer aldı.

Bente Scheller: Şu anda olanları tam olarak ortaya koymak o kadar kolay değil. Anladığım kadarıyla, ağırlıklı olarak Peşmerge güçleri IŞİD’e karşı savaş içerisinde. Ancak, Yezidilerin kurtarma operasyonu Peşmerge ile PKK işbirliği sayesinde oldu.

ARD: Aslında bu gruplar yıllardan beri birbirlerine karşı mücadele içerisindeler.

Bente Scheller: Evet, bu kesinlikle alışık olmadığımız bir durum. Kürt gruplar arasında çok farklılıklar söz konusu. Anlaşılan IŞİD tehdidi bu grupları birlikte hareket etmeye itti.

ARD: Ancak PKK hâlâ ABD ve AB’nin terör listesinde bulunuyor. Irak’ta Peşmerge ve PKK bu derece işbirliği içerisindeyse, Batının göndermesi söz konusu olan silahlar PKK’nın eline de geçecek. Bu problem oluşturmaz mı?

Bente Scheller: Bu zaten sorunu tartışmalı yapan nedenlerden biri. Şu anda gelişmeleri takip etmek oldukça güç. Geçmişte PKK’nın terör listesinden çıkartılması konusu tartışıldı, özellikle PKK ile Türkiye arasında yakınlaşma olması üzerine.

ARD: Türk hükümeti ve PKK arasındaki yakınlaşma tam olarak neydi?

Bente Scheller: Birkaç ay önce, hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan ve Türk hükümeti şaşırtıcı bir şekilde resmi anlaşmaya vardı. Bu gerilimin azaltılması açısından önemli bir adımdı. Yezidilerin kurtarılması sırasında PKK muhtemelen hükümetle de görüştü. Çünkü kurtarılan insanların güvenli bir yere götürülmesi gerekiyordu. Her iki taraf da görüşüyor anlaşılan, bir hareketlilik söz konusu. PKK ile Türkiye arasında bir yakınlaşma varsa, o zaman ABD ve AB için de durum değişir ve bu büyük bir ihtimalle PKK’nın terör listesinden çıkartılmasına yol açar.

ARD: Irak Kürtleri Batı için ne derece güvenilir? Örneğin Kurdistan Tribune'den Mufid Abdulla bütün Irak Kürdistanı’nın kargaşayla özdeşleştiğini söylüyor.

Bente Scheller: Aslında o düşünce bizde de var. Irak Kürdistanı'nda demokrasi olacağı ilizyonuna kapılmamak gerekir. Güç dağılımına bakınca bile bu görülüyor. İki büyük Kürt grubu yıllardır Barzani ve Talabani aileleri tarafından temsil ediliyor. Eğer kusursuz demokrasi isteniyorsa, Irak Kürdistanı’nın buna müsait olmadığı ve özlenen partner olmadıkları ortada. Ancak şu anda en büyük tehlikeyi IŞİD oluşturuyor. Batının partnere ihtiyacı var. Şu anda onun hangi değerlere sahip olduğuna bakacak durumda değil.

ARD: Bu uzun vadede ne anlama gelir?

Bente Scheller: Kürtler için şu anda en önemli şey, kendi topraklarını savunmak. Ancak, IŞİD’e karşı savaşarak Batıya partner olabileceklerini de göstermek istiyorlar. Kürtlerde tehlike sona erdikten sonra bir mükafat beklentisi yüksek. Bunun örnekleri şimdiden görüyoruz. Batının kendilerine silah desteği vermesini arzuluyorlar. Bu listenin uzayacağı kesin. Sonunda ”Bu ortağı ne yapacağız?” problemi ile karşılaşacağız. IŞİD, Batının Ortadoğu’da bugüne kadar karşılaşmadığı kadar büyük bir sorun. Eğer İslamcılara karşı bir şey yapmak istiyorsak, Kürtlere muhtacız.

ARD: Tahminlere göre Türkiye, Irak, İran ve Suriye’de 30 milyon civarında Kürt yaşıyor. Kürtler yeryüzünde devlet kuramamış en büyük topluluğu oluşturuyor. IŞİD’e karşı mücadele Kürtlerin bağımsızlığını hızlandırır mı?

Bente Scheller: Büyük bir ihtimalle evet. Ancak yanlış bir beklentiye kapılmamalı. Farklı Kürt gruplar arasındaki rekabetler geçmişte hep büyük olmuştur. Şayet Kürt devleti kurulursa, böyle bir ülkenin nasıl yönetileceği, kimin söz sahibi olacağı belirsiz.

ARD: Kürtler arasındaki şu anda oluşan birliktelik o zaman geçici?

Bente Scheller: Ben bunun geçici olduğunu düşünüyorum. Çünkü şu andaki beraberlik ortak düşman etrafında oluştu. Yıllardan beri süren sorunlar giderilmiş değil.