Suriye’deki varlığını Irak’a taşıyan Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) bir anda dünyanın bir numaralı gündem maddesi haline geldi. Peki bu örgütü bu kadar kısa bir süre içinde korkulası bir güç haline getiren adam kim?

Ebu Bekir Bağdadi…  Kod adı, Ebu Dua…

Artık IŞİD’in elindeki 80 Türkiye vatandaşının kaderi de onun iki dudağının arasında.

Cihadın ‘yükselen yıldızı’ o…  ABD yıllardır peşinde… Yakalanmasını sağlayacak en ufak ipucu içi 10 milyon doları gözden çıkarmaya hazır… TIME dergisine göre en halinazırda en etkili 100 liderden biri. Tek cümleyle ifade etmek gerekirse şu anda, ‘dünyanın en tehlikeli adamı.’ 

Sıkı bir stratejist

Gerek komutasında gerekse karşısında savaşanların söylediği ortak bir şey var: Bağdadi, sıkı bir stratejist; Suriye’deki kaostan ve Irak’taki zayıf merkezi otoriteden en iyi onun faydalanması boşuna değil. Böylelikle özellikle Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesinden sonra bu sorunlu coğrafyayı kendine bir üs haline getirmeyi başarması da…

Hayalindeki İslam devletini kurmak için hiçbir engel tanımayan Bağdadi, bir zamanlar aynı dava uğruna savaştığı yandaşlarını bile acımasızca etkisiz hale getirmekte beis görmüyor.

IŞİD’in dini ideolojisini paylaşan radikal gruplar bile eğer birer tehdit unsuru olarak görülüyorsa Bağdadi’nin bir emriyle ortadan kaldırılıyor; rehineler vahşice öldürülüyor ve bu cinayetlerin videoları da ibret olsun diye yayınlanıyor.

Eldeki tek tük fotoğraflarına göre yuvarlak yüzlü, kahverengi gözlü, kısa siyah saçlı ve kirli sakallı biri…

Doktorası var

1971 senesinde, şu an IŞİD saldırısı altında bulunan Irak’ın Samarra şehrinde doğan Bağdadi, Bağdat Üniversite’sinde İslam üzerine doktora yaptı. Yıllarca Kaide saflarında savaştı ve nihayet 2010’da Irak’ta Kaide’nin bir numaralı komutanlığına yükseldi.

Bir yıl sonra Beşar Esad rejimine karşı ayaklanma başgösterince, Bağdadi savaşçılarını Suriye’ye gönderdi ve Kaide hakimiyetini genişletmeye, nüfuzunu yaymaya başladı. Suriye’ye gönderilenlerin başında Ebu Muhammed Colani, yani Nusra Cephesi’ni kuracak adam bulunuyordu.

Zevahiri’yi bile sildi

Zaman içerisinde Colani Suriye’de güçlenip Bağdadi’nin otoritesine meydan okumaya başladı. Ancak el Kaide lideri Eyman Zevahiri, Colani’den yana tavır alınca, Bağdadi eski silah arkadaşını düşman ilan ettiği gibi lideri Zevahiri’ye de sırt çevirdi.

Zevahiri’nin kendisine Suriye’yi Nusra’ya bırakması yönünde yaptığı çağrılara kulak asmayan Bağdadi, 2012 ve 2013 senelerinde Suriye’nin kuzey ve doğu bölgelerinde etkinliğini artırdı ve giderek baskın güç haline gelmeye başladı.

Hakimiyetine aldığı topraklarda uyguladığ katı şeriat kuralları nedeniyle geniş çaplı bir düşman kitlesi edinen IŞİD, 2013 sonunda Nusra ile diğer İslamcı örgütler arasında ittifak kurulunca, Suriye’nin doğusunda, Fırat Nehri boyunca petrol yataklarına sahip çöllere doğru çekilmek zorunda kaldı…

Ama bu, örgütü zayıflatmadı; aksine daha da güçlendirdi. Bağdadi’nin savaşçıları Suriye’nin Rakka şehrinden başlayarak gücünü pekiştirdi. Ardından komşu Der ül Zor’da da rakip gruplara savaş açan IŞİD, petrol yatakları dahil Irak sınırında 100 km boyunca uzanan bir alanda, Fırat Nehri’nin kuzey ve doğu kıyısını da ele geçirdi.

Bin Ladin’in halefi

IŞİD ele geçirdiği petrol yatakları sayesinde kara borsadan milyonlarca dolar kazandı. Irak’ta Beici ve Musul’u da ele geçirip oradaki askeri malzemelere de el koyunca, şu anda her zamankinden daha güçlü bir konumda.

Sonuç itibarıyla Bağdadi, kesintisiz bir para akışı, kalabalık bir ordu, bol bol silah ve ‘enerji kaynağı’ sayesinde IŞİD’i kendi kendine yeten bir güç hale getirmeyi başardı. ‘Müritleri’, Bağdadi’yi Usame Bin Ladin’in İslam devleti kurma rüyasını gerçekleştirebilecek tek lider olarak görüyor.

Hasımları bile hakkını veriyor. Nusra Cephesi’nden bir savaşçı, “Bağdadi cihadcıların arasında son derece popüler. Onu İslam uğruna savaşan biri olarak görüyorlar” diyor. “Afganistan ve Pakistan’dan bile ona bağlılık bilen mektuplar yolluyorlar.”