EVDE RAKI İMAL ETMEK YASAK MI?
AKP iktidarının 14 yılı geride kaldı. AKP politikaları içerisinde en çok konuşulan konu ise 10 yıldır ardı arkası kesilmeyen her türlü yasağın için alkol ve sigaraya yapılan zam dillerden düşmek bilmedi. Başbakan Erdoğan "Halkın sağlığını düşünüyoruz" şeklinde açıklamaya kalksa da alkol ve tütün ürünlerinin yasal satışları üzerinde bulunan yüksek miktarda ÖT vergisi olması, sağlıktan çok devletin vergi gelirlerinin önemli olduğu iddialarını artırıyor.
YASAL DURUM
Hürriyet gazetesi 16 Nisan 2008 tarihli habere göre evde ihtiyacınız için alkollü içki yapmanız yasal. Bu nedenle burada sağlıklı bir rakı yapabilmeniz için çok izlenen bir blogdan alıntı yapıyoruz.
Ticari amaç olmaksızın, kendi ürettiği ürünleri kullanarak 50 kiloyu aşmayan sarmalık kıyılmış tütün veya 350 litreyi aşmayan fermente alkollü içki imal edilebilecek. İzin almadan, tesis veya imalathane kuran ve işletenlere ise 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
EVDE, ticareti yapılmamak kaydı ile isteyen herkes kendi ihtiyacı için içki ve sigara üretebilecek. Ticari amaç olmaksızın, kendi ürettiği ürünleri kullanarak 50 kiloyu aşmayan sarmalık kıyılmış tütün elde eden veya 350 litreyi aşmayan fermente alkollü içki imal edilebilecek. Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 Sayılı Kanunda ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Resmi Gazete’de yayımlandı. Kanuna göre, kendi ihtiyacı için 50 kiloyu aşmayan sarmalık tütün ve 350 litreyi aşmayan fermente alkollü içki üretenlere ceza kesilmeyecek.
ZAM KATLANARAK ARTIYOR
İşin ilginç yanı ise AKP tütün ve alkol ürünlerine zam yaptıkça tüketimi katlanarak artıyor olması.
2013 yılında zamların konuşulması bitmeden hemen ardından gelen yeni bir alkol yasağının TBMM de kabul ederek yürürlüğe girmesi akşamcıları "KENDİ RAKINI KENDİN YAP" arayışlarına yöneltmiş durumda. İnternette yayınlanan "ev yapımı alkol" ürünlerini anlatan video ve tarfiler yoğun ilgi görmeye başladı.
ARAŞTIRDIK SORUŞTURDUK BUNLARI BULDUK
Evinde kendi rakısını yapan vatandaşların bu konuda ki yayınları izlenme rekorları kırıyor. Haber Artı Türk'ün yaptığı araştırma artık akşamcıların bir çoğunun basit düzenekler ile evlerinde kendi içkilerini ucuza imal ettikleri ortaya çıktı. Yasal anlamda ticari bir yönü bulunmadıkça evde alkol üretiminin herhangi bir yasadışı durumu olamdığını iddia eden vatandaşlar en ince ayrıntılarına kadar bilgi vermişler. İşte yaptığımız araştırmada evde rakı imal etmenin A dan Z'ye tüm yönlerini anlatan bir sitede bulduğumuz bilgi ve görseller.
ÖNCE VİDEOYU İZLEYİN ARDINDAN YAZILARI BİRE BİR UYGULAYIN
EVDE RAKI YAPIMI HAKKINDA HERSEY
İçkideki aşırı vergiler içkiyle hergün yada arada bulusanların canını çok yakıyor.Düşünün ki firmalar için 2 YTL bile maliyeti olmayan rakıya (2006 Ağustosunda) 23 ytl ödüyoruz.Büyük bir insafsızlık.Bu nedenle bende bu isi evde yaparak hem ağız tadıyla rakı içmeyi hemde neredeyse 10 kat daha ucuza içmeyi basardım.Yaklasık 1 yıldır da devam ediyorum.Arkadas ve akraba çevremde bundan faydalanıyor tabiki.
ETİL ALKOL-METİL ALKOL
Yapılan rakıyı arkadaslarıma sunarken yada rakı yaptıgımı anlatırken korkulan ve en fazla tedirgin eden sey tabiki son günlerde sahte rakı furyası ile ortaya çıkan korku.Sahte rakı yapıp bundan kazanç uman ve aralarında ki çok küçük fiyat farkına ragmen tarımsal kökenli etil alkol yerine sanayide kullanılan ve halk arasında odun ispirtosuda denilen metil alkol yani metanol kullanan sonrada bunu pazarlayan hatta kendiside içen cahil ve sahtekarlar yüzünden her rakı yapana süpheyle bakılıyor.Halbuki anadoluda çok eskiden beri yapılıp içilen rakı yüzünden ölenler olsaydı bugün hala bu üretim sürermiydi diye sormak lazım. Bir kere tarımsal kökenli;seker,üzüm,incir,erik gibi meyvalardan elde edilen alkolün içerisinde yok denecek kadar az metil alkol bulunur.Bu miktardaki metil alkolün insan saglıgına zararı olsa idi yine söyledigimiz gibi anadoluda rakı yapıp içenlerin su an çogu ölmüs olurdu.Ayrıca Metanol (Metil alkol) ve etanolun (Etil alkol ) kaynama dereceleri ve buharlasma dereceleri çok farklıdır.Metanolün kaynama derecesi 64,65 c iken Etanolün kaynama derecesi 78,5 c dir.O Nedenle ilk gelen yarım çaybardagı alkol (Metil alkol olabilir diye dökülür.Kaldıki asagıdada anlatılacagı gibi damıtım borusunun üzerindeki derece 78 dereceye kadar çıkarılıp
beklenir ancak bir damla dahi alkol gelmedigi görülür.Yarım çaybardagı ise her ihtimale karsı diye yinede dökülür.Ayrıca zaten ikinci damıtımda ilk çıkan 1 litre bir sonraki ürüne katılmak için ayrılır.O nedenle bu rakıyı yapmayı becere bilirseniz afiyetle ve gönül rahatlıgı ile içebilirsiniz.Yada tahlile gönderin o sizin bileceginiz bir is.
RAKI NELERDEN YAPILIR
Yıllar önce Tekelde staj yapmıs olan bir büyügümüz o zamanlar Tekele kamyon kamyon seker geldigini buna bir anlam veremedigini söylerdi.Sonradan anladıkki Tekel kuru üzüm bulamadıgı yada pahallı oldugu dönemde rafine toz seker kullanarak ve bunu üzüm ile karıstırarak rakı yaparmıs.Birde rakı yapımı tamamlanınca litreye 10 gram kadar seker konulmalıdır ama 1 kamyon seker her halde tekele yıllarca yeterdi.Yani Tekel zamanında seker pancarı küspesinden bile rakı yapmıs bir kurulus. Buradanda anlasılacagı gibi Evde rakı yapmanın en kolay yolu rafine seker ve bu sekeri alkole dönüstürmek.Aslında meyveden elde edilende seker ve bunun alkole dönüsmesi.Burada üzüm sekeri en yogun olan ve içerisinde insanı rahatsız edecek asitlerden en azına sahip olan meyve olması.Tabiki rafine sekerden elde edilen alkolde çok hos.Ancak ben yinede fermantasyon asamasında maise ye (fermante olan sıvı) 0,5 litre pekmez dökerek daha çabuk fermante ve asitlerden kurtulmus suma elde ediyorum.Ayrıca benim yerim ve zamanım müsait diyorsanız kuru üzümden yapılan rakınında tadı bir baska.Tekelin kalitesiz rakılara alıstırdıgı bizler bu üzüm aromasını pek bilemeyiz sanırım(Belki çok eskiler bilir). Hem sekeri hemde kuru yada yas üzümü anlatacagımız bölümlerdende anlasılacagı gibi aralarında küçük yapım farkları var.
FERMANTASYON
SEKERDEN RAKI YAPARKEN:
Öncelikle ölçüleri vermeliyim.Benim ölçüm her zaman için asagıdaki resimde (Resim 1)Gördügünüz 19 Litrelil su bidonu.Bir bidon maise için 4,5 Kgr Seker,50 gr Kuru instant maya (Ekmek yaparken kullanılan Dr ötker yada pak maya olabilir) ve tercihen az kireçli yada kireçsiz su.
1)4,5 Kgr seker bir tencerede bir defada yada iki defada ısıtılarak (Kaynatmaya gerek yok) karıstırıp surup kıvamına getirilir ve bidona dökülür 50 gr maya su ile karıstırılarak eritilir.Surup kıvamına getirilmis seker 25 dereceye kadar su ile sogutulduktan sonra (Çünkü maya 30 derece sıcaklıktan sonra ölebilir)maya eklenir.Bu karısıma tercihen yarım litre pekmezde katılır.
2)Bidon bogaz hizasından biraz daha asagıya kadar su ile takviye edildikten sonra yaklasık 5 dakika boyunca çalkalanır.Daha sonra bidonun üzeri plastik bir hortum geçecek kadar delinir ve bidon kapatılır.Bu hortum suya degmeyecek sekilde kapaktaki delige sokulur.Hortumun diger ucu içisu dolu siseye ucu suya batacak kadar sokulur.
3)Eger bidon evin içinde kalacaksa pencere kasası yada duvar delinerek bu küçük sise dısarıda bırakılmalıdır.Çünkü fermantasyon sırasında çıkan gazlar insan saglıgı açısından tehlikeli olabilir.Solumaktan yada atesle temasından kaçınılmalıdır.
4)Eger bu fermantasyonu kıs mevsiminde yapıyor iseniz içi bos bir kasa,içi bosaltılmıs eski bir buzdolabı yada benzeri bir dolapta 25 dereceye ayarlanmıs bir sekilde dolabın içerisindeki akvaryum ısıtıcısı ile olabildigince sabit ısıda 21 gün bekletilmelidir.Bu süre bir kaçgün çok yada az fark etmez.önemli olan küçük sisedeki kabarcıkların durmasıdır.Bu fermantasyonun bittigini gösterir.Bu süre Sekere Pekmez katılması ile yada üzümden yapılan mesaide 7 güne kadar düsebilir.Ancak eviniz kaloriferli ise tıpkı yogurt yaparken oldugu gibi
5)Fermantasyon durdugunda bidon çalkalanmadan ve tercihen yukarıdan hortum sallayarak sıvı baska bir kaba aktarılır.Burada amaç dipteki asit miktarı fazla ve kötü kokulu tortuyu almamaktır.ste su anda elimizde birinci damıtıma hazır bir sıvı var.
KURU ÜZÜMDEN RAKI YAPARKEN:
Kuru üzümden rakı yapabilmek için öncelikle seker oranı yüksek kuru üzüm bulmak gerekiyor.Ben ilk aldıgım üzüme hiçbirsey katmadan fermante yaptırabildim.Ama daha sonra alınan kuru üzümde fermantasyon baslamayınca yukarıda anlattıgım gibi Surup hazırlayıp (2Kgr sekerden) Kuru üzümden elde ettigim maiseye karıstırdım.Bence sizde ister yüksek seker oranlı isterse düsük oranlı olsun sekeride isin içine katın.Yoksa fermantasyon olamama riski var.Buradada 19 litrelik su bidonu ölçümüz olsun.lk önce 2,5 Kgr kuru üzümü kıyma makinesinden (Ben denemedim ama Robot olabilir ) geçirerek macun kıvamına getiriyoruz.Bu karısıma 2 Kgr sekerden olusturdugumuz (Sart degil ama Yukarıda nedenlerinden bahsetmistik)Surubu karıstırıyoruz.Daha sonra Seker yapımındaki ikinci maddeden itibaren herseyi aynen uyguluyoruz.
YAS ÜZÜMDEN RAKI YAPARKEN:
Yas üzümün kuru üzümden tek farkı kıyma makinesinden degil aynen saraptaki gibi
ayakla yada preste sıkarak çıkan sırayı fermante etmek.Aslında sanki sarap yaparmıs gibi
davranmakta fayda var.Hatta eskiler tüketemedikleri sarapları damıtıp rakı yaparlar imis.
1. DAMITMA
Fermantasyonu biten maisede yaklasık %10 civarı alkol bulunur bu alkolü sudan ayrıstırarak renksiz ve temiz bir sekilde almak için damıtmak gerekir. Bu is için Bir öncelikle 9 litrelik düdüklü tencere lazım.Tabi siz isi büyük tutup ben bütün mahalleye rakı yaparım derseniz o zaman bu size yetmez .Asagıda resim 2,3 ve 4 tede göreceginiz gibi düdüklü tencerenin tepesinde bakır bir boru var.Ben bu boru ile sadece 2.damıtımı yapıyorum birinci damıtım için kullanılan borunun bu borudan tek farkı daha uzun ve tepesinde derecenin girebilecegi kadar bir delik olması. Simdi malzeme listesini çıkartalım.
MALZEME LİSTESİ
9 litrelik düdüklü tencere
80 cm uzunlugunda 42mm çapında 1 yada 2 mm kalınlıgında bakır boru (1.damıtım için)
15 cm uzunlugunda 42mm çapında 1 yada 2 mm kalınlıgında bakır boru (2.damıtım için)
2,5 M civarında 10 mm çapında ve bir tarafına havsa açılarak rekor takılmıs bir boru
10 Cm civarında 10 mm çapında bir tarafına havsa açılarak rekor takılmıs bir boru
100 C lik derece
250 Ml lik mezur
Pilastik bir kova
10 luk bakır boruya uygun lastik hortum.
900 lük dansimetre (Yogunluk ölçer) kullanılan aliminyum ve çok ince malzeme kullanıldı. resimlerdende anlasılacagı gibi damıtım için gerekli malzemeler bunlar. Birinci damıtım borusuna bakır kaynagı ile tutturulmus ve içinden soguk su geçen bir boru daha var.Damıtıma baslamadan evvel bu malzemenin su buharı ile denenmesi gerekir.Çünkü alkol buharının uzun süre ortaya çıkması ve bunun birikmesi patlamalara yol açar.Bundan sonra yapacagınız her yanlıslık kazaya neden olabilir.O nedenle dogabilecek tüm sorunlar size aittir.Tarafımdan hiçbir sorumluluk kabul edilmez.Su buharı ile denemelerde herhangi bir kaçak yoksa tencerenin 2/3 ü maise ile doldurulur bu asamada tencerenin içerisine 1 kasık iyotsuz tuz atılması alkol alımını arttırır.Ates borunun yarısı ısınana kadar tam daha sonra damlamanın olabilecegi en az seviyeye kadar açılır.Burada amaç 79 derecenin üzerine çıkmamaktır.Çıkarsak alkol ile beraber suda gelecektir bu durumda alkolun derecesi düsük olur.Gerçi 2.damıtımda bu alkole zaten su eklenecek.Ama alkolun susuz gelmesi sudan ayrılması rakı kalitesi açısından da önemli.O nedenle maise içerisinde alkol azalana kadar 79 derecede tutmak pek sorun degil.sıcaklık yükseldiginde kalın boruya kaynaklı 10 luk bakır borudan çesmeyi açarak su geçirmek gerekli.Unutmamak gerekirki tüm bu islemlerde su yada ısı yavas arttırılıp azaltılmalıdır.Unutmamamız gereken diger bir konuda Sogutma kovasının en az yarısının su ile dolu olması gerektigidir. Bu unutulursa alkol buhar olarak çıkar . Damlama azaldıgında yada sıcaklık kontrol edilemez olarak yükselmeye basladıgında tenceredeki alkol azalmıs demektir.Ancak her durumda içinde kalan alkolün çogunu almak için sonlara dogru ısı 90 dereceye kadar çıkartılıp bir süre daha alkol alınmalıdır.Gelen sıvının tadına baktıgınızda alkolün çok azaldıgı hemen anlasılacaktır.Bu durumda ocak kapatılmalı ve yanmamaya dikkat ederek neredeyse koydugumuz sıvının ¾ ü dökülür.Çünkü bu kısım tamamen su ve posadır.Bu sekilde tüm bidon damıtıldıktan sonra 2. damıtım asaması gelir.
FILTRELEME
1. damıtımdan sonra elde edilen suma hangi cins meyvadan yapılırsa yapılsın o meyvanın kokusunu içerir.Bizim gibi yıllardır meyve degil seker degil seker küspesi yada cibre alkolü gibi kalitesiz ürünlerden yapılan rakıları içmemiz nedeni ile arıtılmıs ve kokuları mecburen yok edilmis ürünleri rakı sandık.Çünkü arıtılmamıs olsalar kimze agzını sürmezdi.Bu nedenle en azından simdilik hiç meyva aromasına tahammülü olmayanlar (lk 4-5 ay bu önerilir) sumayı 3 kere filitre etmelidir.Bu is için yıkanmıs ve kola siselerine konmus su arıtma cihazları malzemeleri satanlarda bulunan Aktif Karbon kullanılır.Filitrelemede unutulmaması gereken bir noktada asla 2.damıtımdan sonra rakıyı aktif karbondan geçirmeyin.Çünkü tüm anason filitrede kalarak rakının beyazlamasına ve anason kokusuna son verilmis olur. Bu Kola Sisesinden 2 adet olması ve birinden digerine yavasça alkol akması istenmeyen kokuların önüne geçecektir.Aktif karbonun kilosu 5 $ civarı.O nedenle 2 kilo aktif karbon alıp 4-5 defa yıkanarak ondan sonra 2 adet kola sisesine paylastırılmalı.Sisenin dibi delinip bir plastik hortum geçirilmeli ve bu hortumun geçtigi yer dısarıdan slikonlanmalıdır.Ayrıca içeridende aktif karbonların hortumdan dısarı akmasını önlemek için sisenin içerisinden hortum çıkıs agzına elek türü bir malzeme konulmalıdır.
2.Damıtım (Anasonlama) işte isin en zor ve dikkat isteyen kısmı burasıdır.Öncelikle 2. damıtımda gerekli olacak malzemeler kahve ögütücü ve terazi.
3.Damıtım için benim ölçüm her kaynatmada 5 litrelik su sisesi.Her bir Kaynatma sonrası yaklasık 45 dereceye inceltildikten sonra 5 yada 6 litre olan (Rakı inceltme başlığı altında alkolün nasıl inceltildigi yöntemi ve malzemeleri anlatılmıştır) 1. damıtım sumaya 250Gram ögütülmüs anason en az 3 saat önceden katılarak bekletilir.
Bu karısım düdüklü tencereye dökülerek en kısık ateste damlama baslayana kadar beklenir.Tabiki sogutma kabında su olmalı.Bu bölümde dereceye gerek yok çünkü en kısık ateste damlayıp duracak.Ates o kadar az açılacakki önce kalın boru çok ısınmasına ragmen damlama gerçeklesmeyecek.iste bu andan itibaren ates çok az adımlarla açılarak damlamanın basladıgı yerde durulacak.Bu noktada eger tencere üzerinde yada borularda kaçak yoksa alttaki sise 750 gr alkol olana kadar basına ugramanıza gerek yok.Yalnız sogutma suyundan buhar yükseldiginde suyun üzerinden bir miktar baska bir kaba alınıp oraya soguk su ilave edilir.Ben ısınan suyu baska bir kaba alarak içerisine buz kalıpları atıp soguduktan sonra tekrar o suyu kullanıyorum.Tüm islemde sadece 2 kova su yetiyor.Yoksa her ısınan suyu dökerseniz 20 kova su bile zor yetebilir.Rakı yaparken dogal kaynaklara zarar vermemek gerekir bence.Bu 750 gr alkol ayrılarak bir yerde biriktirilir çünkü bu önce gelen 750 ser gramlık alkol de anason çok azdır.Sondan gelen 250 gramda ise yogun anason oldugundan rakı çig anason kokar.Siz bu anlatılanlara bakıp zor oldugunu sanmayın.Ben Türkiye de bu isi sadece 1 kisinin bu sekle benzer yaptıgını ögrenip en az 150 saat deneyimden sonra çok güzel göbek rakısı yapmayı ögrenebildim.Bu asamaya kadar baya rakı ve anason telef ettim.Siz çok öndesiniz.ngilizcesi olanlar Mutlaka http://homedistiller.org/ sitesini ziyaret etsin.Burada alkolün olusum hakkında çok sey bulacaksınız.Neyse biz konumuza dönelim.Rakıyı çok fazla tüketenler kaliteden biraz ödün verip alacakları rakı miktarını arttırabilirler.Bastan ve sondan az alarak kaliteyi az ama miktarı fazla yapmak elinizde.Ancak rakı bir zevk isi bence kalite çok önemli.Eger rakıyı yapabilirseniz bir daha Su anda piyasadaki hiçbir rakıya dönüp bakmayacaksınız.
Bu yöntemle bastan ve sondan ayırdıktan sonra atesi hiç açmadan yaklasık 5 saat sonra 1,5 litre rakı alacaksınız bunu asagıdaki sekilde 45 dereceye inceltince (Alınan rakı yaklasık 80derecedir) üç 70 lik bir 35 lik alacaksınız.Bugünkü raf degeri yaklasık bu kalitede rakı için 90 YTL dir.Hem ekonomi hem damak zevki açısından sizi uçuracaktır.
RAKI INCELTME
Geldik isin sonuna.Yukarıda bahsedildigi gibi alınan 1,5 litre rakıya önce 500 gr su ekliyoruz (Bu su mutlaka yumusak menba suyu olmalı) simdi bu rakı kaç derece oldu.Bunu ölçmek için bu rakıya katılan çok soguk suyun rakıyı yaklasık 20 derecelik bir sogukluga getirmesi lazım.Çünkü birazdan anlatacagım yogunluk ölçen dansimeter ile ölçüm dogru olması için bu sıcaklık önemli. Asagıda gördügümüz tablodaki Vol denen egri Alkol derecesini belirliyor.Yatay eksen Dansimetre ile yapılan ölçümdeki yogunlugu dikey eksendeki degerlerise yogunlugu ölçülen alkolün derecesini gösteriyor.Bizim derdimiz 45-50 derecelik içki oldugundan isimize ancak 900 lük dansimetre ve bu tablo yaradı. Bu tabloda en üstteki egriyi kullandıgımızda yaklasık 45-50 derece arasındaki bir rakı için 0,930 civarı bir yogunluga kadar rakıyı sulandırmamız gerekiyor. Bu islem bittikten sonra yaklasık 2,5 litrelik rakımız var.Ama daha isimiz bitmedi.Simdi yarım
çaybardagı suya 15 gr toz seker atıp eriyinceye kadar ısıtıyoruz.ve bunu rakıya katarak
karısmasını saglıyoruz ve rakıyı siselere yada bidonlara koyup en az 20 gün beklettikten sonra
afiyetle içiyoruz.
AFİYET OLSUN.