Başbakan’ın ‘Marmaray’a kardeş’ olarak adlandırdığı Avrasya Tüneli Projesi ilk kez görüntülendi. Yüzde 10’u tamamlanan projede, deniz altı çalışma aşamasına gelindi.

Asya ile Avrupa kıtalarını ilk kez deniz tabanının altından karayolu tüneliyle bağlayacak projenin en önemli bağlantısı olan Avrasya Tüneli çalışmaları yer altında ilk kez görüntülendi. Kazlıçeşme ile Göztepe arasını 15 dakikaya indirecek İstanbul Boğazı Karayolu Tüneli (Avrasya Tüneli) çalışmaları son sürat devam ediyor. Kara tünelleriyle birlikte 5.4 kilometreyi bulacak tünelin yüzde 10’unun tamamlandığı belirtilirken, Avrasya Tüneli 420 metre uzunluğa ulaştı.

2017 sonunda açılacak

Tünel açma makinesi Yıldırım Bayezid bugün karadan deniz altına ilk defa girerek kazı çalışmasını yeni bir boyuta taşıyacak. Yaklaşık 1.3 milyar dolarlık projeye özel olarak Almanya’da üretilen Tünel Açma Makinesi, en derin noktada deniz seviyesinin 106 metre altından geçecek. Yıldırım Bayezid deniz tabanına 26 metreden daha fazla yaklaşmayacak. Kendini 7 yılda amorti etmesi beklenen proje 2017 yılının sonuna doğru hizmete açılacak.

Sığınma odaları yapılıyor

Avrasya Tüneli, bütün afet senaryoları göz önünde bulundurularak tasarlandı. Deprem ve tsunamiye karşı dayanıklı inşa edilen tünelde, kaza ve patlama gibi acil durumlarda her 200 metrede bir sığınma odaları bulunacak. Bu odaların özelliği sızdırmaz kapılara sahip olması. Tehlike anında odalara giren yolcular gaz ve dumandan etkilenmeyerek acil tahliye merdivenleri sayesinde alt ve üst bölümlere geçiş sağlayacak. Tünelin her iki ucunda havalandırma bacaları ve bir yakada merkezi işletme binası bulunacak.

Arıza için cep açılıyor

Tünelde arıza yapan araçların trafiği aksatmaması için her 600 metrede bir de cep yapılacak. 7/24 kapalı devre kamera ve olay algılama sistemleriyle izlenecek tünelde herhangi bir acil durumda hızlı bir şekilde tüneldeki yolculara müdahale edilebilecek. Modern aydınlatma teknolojisi kullanılan Avrasya Tüneli’ndeki tüm yüzeyler yangından etkilenmeyen malzemelerden oluşacak. Diğer tünellerde olduğu gibi radyo frekanslarına girerek sürücüler bilgilendirilecek. Bu frekans özelliğinin diğer tünellerden farkı ise alt ve üst bölümlerdeki araçlara farklı frekanslardan bilgilendirilme yapılması olacak. Örneğin alt bölümde yaşanan bir trafik kazası radyo frekanslarından anons edilirken, üst bölümdeki yolcular bu durumdan haberi olmayacak ve panik yaşamayacak.

Kazlıçeşme-Göztepe 15 dakika

Avrasya Tüneli’nin tamamlanmasıyla normalde 100 dakikayı bulan Kazlıçeşme ile Göztepe arasındaki seyahat süresi 15 dakikaya kadar inecek. İstanbul Boğazı’nın altından Avrupa ve Asya kıtalarını karayoluyla bağlayacak projede deniz tabanı altına özel bir teknoloji ile inşa edilen 5.4 kilometrelik iki katlı tünelin deniz altındaki kısmı 3.34 kilometre uzunluğunda olacak. Projenin tamamı yani Kazlıçeşme ve Göztepe arasındaki mesafe ise 14.6 kilometre. Tünel için Avrupa ve Asya yakalarında toplam 9.2 kilometrelik güzergahta ise yol genişletme ve çalışmaları, araç alt geçitleri ve yaya üst geçitleri de yapılacak.

Yalnızca hafif araçlar

İstanbul’daki trafik yoğunluğunu azaltmayı hedefleyen Avrasya Tüneli biri gidiş biri geliş olmak üzere iki katlı olarak inşa ediliyor. Yalnızca hafif araçların geçişi için tasarlanan tünelden, Otomobil ve minibüslerin geçebilirken ağır taşıtlar, motosiklet ve yayalar geçemeyecek. Tünel geçiş ücretleri otomobil için 4 USD+KDV, minibüsler için 6 USD+KDV karşılığı Türk Lirası olacak. Her iki yönde de geçişlerin ücretli olduğu belirtilirken, ücret ödemeleri için otoyollardaki gibi otomatik gişe sistemleri planlanıyor. Tünelden geçiş ücreti sadece araçlar için olurken yolcular için ayrıca ödeme yapılmayacak.

26 yıl yapanlar işletecek

Avrasya Tüneli Türkiye’den Yapı Merkezi ve Güney Kore’den SK E&C şirketlerinin ortak girişimiyle Yap-İşlet-Devret projesi olarak hayata geçirilecek. Avrasya tüneli iki firmanın ortaklığında kurulan Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş. (ATAŞ) tarafından 25 yıl, 11 ay ve 9 gün süreyle işletilecek. Bu sürede tünelin işletmesi ve bakımından ATAŞ sorumlu olacak. Yaklaşık 26 yılın sonunda tünel Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’ne (AYGM) devredilecek.

Günde 10 metre deliyor

Deniz tabanı altında yapılan kazı çalışmaları, bu projeye özel olarak tasarlanan tünel açma makinesi olan ve Yıldırım Bayezid olarak adlandırılan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın törenle faaliyete açtığı makine ile gerçekleştiriliyor. Üretimi Almanya’da gerçekleştirilen Yıldırım Bayezid, Haydarpaşa şantiyesinde özel olarak açılan 40 metre derinlikteki alanda monte edildi. İstanbul Boğazı’nı deniz tabanının altındaki zemin içinden geçerken yaklaşık 110 metrelik su basıncına maruz kalacağı için 11 barlık arın basıncına dayanacak şekilde tasarlandı. Yine makinenin tasarımı yapılırken olası müdahaleler ve muhtelif dönemlerde yapılacak kesici diş değişimleri için hem basıncı dengelenmiş hücreler hem de dalgıçların çalışmasına müsaade eden basınç hücreleri ile donatıldı.

Dünyada ikinci

Yıldırım Bayezid Tünel açma makineleri arasında 11 bar değerindeki işletme basıncı ile dünyada 2. sırada, 13.7 metre kazı çapı ile dünyada 6. sırada yer alıyor. Makinenin uzunluğu 120 metreyi bulurken, toplam ağırlığı ise 3 bin 400 ton civarında olup tek seferde bağlanan en ağır parçası 450 ton ile kesici kafadır. Anadolu yakasında Haydarpaşa’da kazı çalışmalarına başlayan Tünel Açma Makinesi, deniz tabanının yaklaşık 25 metre altından toprağı kazarak ve iç çeperleri oluşturarak ilerleyecek. Yıldırım Bayezid günde 8-10 metre arasında kazı yapıyor.

Sayılarla Avrasya Tüneli

Tünel Uzunluğu (deniz altından): 3.34 kilometre
Tünel uzunluğu toplam : 5.4 kilometre
Maliyet: 1.3 milyar dolar
Yolculuk süresi: 15 dakika
Proje güzergahının uzunluğu: 14.6 kilometre
Çalışan kişi sayısı: 900
Tüneldeki şerit sayısı: 2x2
Günlük toplam araç geçiş sayısı : 120 bin
Tünelin iç çapı: 12.5 metre
Tüneldeki eğim: Yüzde 5
Tüneldeki hız sınırı: Saatte 70 kilometre