Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) Musul'un  kuzeyi Rabia'dan başlayıp ülkenin doğusundaki Diyala il sınırlarına kadar uzanan  hendek kazma çalışmalarına başladığı iddiaları Irak'ta tartışmalara neden oldu. 

 IKBY'nin hendek kazma çalışması Irak'ta tartışmalı bölgeler olarak  bilinen kentlerde yapılması bölgedeki Türkmen ve Arapları kızdırdı. Kürtler,  birinci hedefin Peşmergenin bulunduğu bölgeleri terör örgütü DAEŞ'in  saldırılarından korumak olduğunu söylüyor. Kürt yetkililer, IKBY Başkanı Mesud  Barzani'nin bağımsızlık referandumu açıklaması üzerine bağımsızlığa giden adım  olduğu söylentilerine karşılık, "Bağımsızlık için hendek kazmaya gerek yok"  cevabını veriyor. Ancak Türkmen ve Araplar, IKBY'nin Irak anayasasına göre  tartışmalı bölgeler olarak bilinen Musul, Kerkük, Salahaddin ve Diyala illerinin  sınırlarını kapsayacak şekilde hendek kazma çalışması yürüttüğü ileri sürülüyor.  Söz konusu hendeğin IKBY Başkanı Mesud Barzani'nin 2016'da startını vereceği  tahmin edilen bağımsızlık için ön hazırlık olarak da yorumlanıyor.
 
Irak Anayasası'nda (140. Madde) tartışmalı bölge olarak söz edilen  Musul ve ona bağlı Sehil Ninova, Şihan, Hamdaniyye, Tilkef, Zummar, Sincar,  Kerkük ile Salahaddin vilayetine bağlı Tuzhurmatu, Diyala'ya bağlı Hanekin,  Mendeli ve Bedre bölgelerini kapsıyor. Ancak söz konusu 140. madde Kürt, Türkmen  ve Araplar arasında uygulamada yaşanan uyuşmazlıktan dolayı bu madde 2007 yılı  sonunda yürürlükten düşmüştü.
 
AA'ya konuşan IKBY'nin Tartışmalı Bölgelerden Sorumlu Bakanı Nasrettin  Sait, Irak Kürdistan hükümetinin tartışmalı bölgelerde hendek kazmasının iki  nedeni olduğunu belirterek, "Birinci hedefin, terör örgütü DAEŞ'in Peşmerge  cephelerine yönelik yaptığı bombalı saldırılardan korunmak. İkinci hedefin ise  Irak merkezi hükümetin bu bölgeleri koruyamaması ve 140. maddeye göre tartışmalı  bölgelerin sınırlarının çizilmesine yardımcı olmak. Fakat tartışmalı bölgelerin  hepsi tam olarak Peşmerge güçlerinin kontrolünde değil. Bu yüzden bin kilometre  boyunca hendek kazıldığı iddiaları doğru değil" değerlendirmesi yaptı.
 
Barzani'nin liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanlık  Konseyi Üyesi Ali Avni de "Hendekler tamamen bölgenin güvenliğini sağlamak ve  DAEŞ'in saldırılarını engellemek için kazılmıştır" dedi.
 
Avni, olayın merkezi hükümet tarafından gereksizce büyütüldüğünü  savunarak, şunları kaydetti:
 
"Eğer Bağdat bu bölgeleri koruyabilecek durumda olsaydı hendeklerin  kazılmasına gerek kalmazdı. Bu hendeklerle Kürdistan'ın sınırlarının çizildiği  iddiası gerçekleri yansıtmıyor Çünkü bir ülkenin sınır güvenliği hendeklerle  korunmaz. Eğer bağımsızlık ilanı için atılacak ön bir adım olarak görülüyorsa da  tamamen yanlış bir yaklaşımdır. Bunun ilanı için hendek kazılmasına da ihtiyaç  yok."

Türkmenler endişeli
 
Kerküklü Türkmen Milletvekili Hasan Turan, IKBY'nin hendek çalışmasına  başladığını bölgedeki görgü tanıklarından duyduklarını belirterek, Türkmenler  olanlardan büyük endişe duyduklarını ifade ederek, olayı "emrivaki siyaseti"  olarak yorumladı.
 
Turan, hendek çalışmasının Irak-Suriye sınır bölgesi Rabia'dan  başlayıp ülkenin doğusundaki Diyala'nın Hanekin ilçesine kadar uzadığını ileri  sürerek, Irak Başbakanı Haydar el-İbadi'den konuyla ilgili haberi olup olmadığı  yönünde açıklama istediklerini belirtti.
 
 "Türkmen bölgelerini ikiye bölüyor"
 
Hendeğin tartışmalı bölgeleri kapsadığını hatırlatan Turan, "Bu hendek  Türkmen bölgelerini ikiye böldüğü için endişeliyiz. Hendeğe dahil edilen  bölgelerin yanında bazı yerler hendeğin dışında kalıyor.Hendek çalışması siyasi  amaç ve hudut çizme girişimi olursa buna karşı dururuz" değerlendirmesinde  bulundu.
 
  
"Irak'ı üç bölgeye bölme planı"
 
Iraklı Türkmen eski milletvekili Fevzi Ekrem ise, "Irak'ı Kürdistan,  Şiistan ve Sünnistan diye üç ayrı yapıya bölmek için uluslararası plan var"  diyerek, bunun Türkmen nüfusunun yoğun olarak bulunduğu tartışmalı bölgeler  üzerinde hayata geçirilmek istendiğini savundu.
 
"Kürt bölgesi, bu adımla söz konusu bölgelerdeki petrol gelirinin  tamamını hakimiyeti altına almak istiyor" diyen Ekrem, hendeği kazma işlevini  Fransız bir şirketinin üstlendiğini öne sürdü.
 
Türkmenlerin IKBY ile Bağdat yönetimi arasında olası çekişme ve  çatışmaların kurbanı olmak istemediklerini ifade eden Türkmen eski milletvekili  Ekrem, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve dünyadaki insan hakları  kuruluşlarına söz konusu çalışmanın durdurulması için çağrı yaparak, "2003'ten  sonra Irak'taki siyasi sürecin en büyük kaybedeni Türkmenler oldu. Türkmenler,  oynanan oyunlar karşısında kimlik, coğrafya ve tarihini kaybetti. Türkmenleri  siyasi, ekonomik ve askeri alanlarda bilinçli olarak dışlayan çevreler oldu"  ifadelerini kullandı.
 
Konuyla ilgili açıklama yapan Salahaddin Türkmen Milletvekili, Casim  Muhammed de, "Irak-Suriye sınırından başlayarak Ninova, Erbil, Kerkük, Salahaddin  ve Diyala'da İran sınırına kadar uzanan Kürt hendeği, uluslararası sözleşmelere  aykırıdır ve hendeğin kazıldığı bölgelerde yaşayan topluluklara karşı ihlaldir"  dedi. Hendeğin 3 metre derinlik ve 3 metre genişliğe sahip olduğunu savunan  Muhammed, IKBY'nin bunu Fransız bir şirketle sınırlarını çizmek için hayata  geçirdiğini iddia etti.
 
  "İbadi, Kürtlerle yeni cephe açmak istemiyor"
 
Irak Meclisi Savunma ve Güvenlik Komitesi üyesi Macid Garravi ise  IKBY'nin ülkenin içinden geçtiği güvenlik durumu ve DAEŞ ile savaşı fırsat  bilerek böyle bir hamleye kalkıştığını ifade etti. Garravi, İbadi hükümetinin  DAEŞ ile savaşla meşgul olduğundan hendekten dolayı Kürtlerle yeni bir cephe  açmayacağını sözlerine ekleyerek, bunu Kürtlerin büyük rüyası olduğunu öne  sürdüğü "bağımsızlık" için sınırların çizilmesinin ön hazırlığı olduğunu söyledi.

Kaynak ,GazeteVatan