Nafiz ALBAYRAK / NEW YORK

ABD Temsilciler Meclisi Sözcüsü John Boehner'in, ABD Başkanı Barack Obama ve Dışişleri Bakanı John Kerry'nin haberi olmaksızın İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'yu Kongre'de konuşmak üzere ABD'ye davet etmesi, Netanyahu'nun da bu daveti kabul etmesi, ABD ile İsrail arasında protokol krizine yol açtı. Diplomatik çevreler yaşanan bu gelişmeyi bir ilk olarak değerlendirmekten başka durumu, "Obama yönetiminin İran, Suriye politikalarında ki ani değişiminin ardından, İsrail konusunda da bazı değişiklikler yaşanabileceğinin işareti" yorumu yapıyorlar

LİDERLERİ LİDERLER DAVET EDER

Diplomatik kurallara göre, başka bir ülke devlet başkan yada başbakanının ABD Başkanı'nın bilgisi ve onayı kapsamında olması gereken ziyaretin konusu İran olunca ortalık daha da karıştı. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, günlük basın toplantısında daveti, 'Bu protokolü hiçe saymaktır' diye yorumladı. Bir başka ülkenin liderini ancak o ülkenin liderinin davet edebileceğini ve bunun geleneksel olarak süregeldiğini anımsatan Earnest, "Liderleri ancak liderler davet eder" dedi.
Temsilciler Meclisi Boehner'in dün yaptığı açıklamada, Netanyahu'yu 11 Şubat tarihinde Kongre'ye İran tehdidini anlatması için davet ettiğini açıklaması Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nda şok etkisi yarattı.

BU BİR İLK

Konu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Washington'da AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında da gündeme geldi. Kerry, bir soru üzerine, İsrail Başbakanı'nın her zaman ABD'de konuşma yapmasının memnuniyetle karşılanacağını ancak bunu olağan diplomatik protokoller yerine, Temsilciler Meclisi Başkanı Boehner'dan öğrenmenin olağan dışı olduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki de günlük basın toplantısında konuyla ilgili bir soruya verdiği yanıtta, "Geleneksel olarak bir başka ülke liderinin ABD'ye geleceğini, Temsilciler Meclisi Sözcüsünden duymayı beklemiyorduk" dedi.

OBAMA'NIN VETO TEHDİDİ

Sözcü Boehner'in, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'yu, Kongre'ye İran konusunda olası yeni yaptırım girişimlerine karşı sert uyarılar yapan Barack Obama'nın, dün yaptığı "Birliğin Durumu" konuşmasının ardından gelmesi dikkat çekti. Başkan Obama, ABD Kongresi'nde'den geçebilecek yeni yaptırımların İran ile diplomatik çözüm trafiğini baltalayacağını belirtmiş ve İran'ın nükleer programına yeniden başlamasına yol açma riski taşıyabileceğine değinmişti. Obama, "Bu mantıklı değil. Bu nedenle bu gelişmeyi tersine çevirme tehdidi içeren herhangi bir yaptırım tasarısını veto edeceğim" demişti.