Soma'da meydana gelen ve resmi rakamlara göre 302 madencinin hayatını kaybettiği kazanın ocak girişleri bu gün duvarlar örülerek kapatıldı. Gerekçe ise teknik heyetin içeriye girebilmesi için yangın ihtimalini ortadan kaldırmak. İlk günden bu güne sürdürülen çalışmaların yapıldığı alana girişlerin titizlikle önlenmesi hatta sanki olağan üstü hal ilanı edilmişçesine Soma girişlerinin bile polis güçleri tarafından kapatılması kamuoyunda büyük kuşku yaratmış durumda. Bölgeye gelen yabancı gazetecilerinde yaptığı haberlerinde aynı kuşkulara yervermesi olayın arkasında ki gerçeğin üzerinin örtülmeye çalışıldığı kaygısı oluşmuş durumda.

Hükümetin açıkladığı Soma’daki faciada yaşamını yitirenlere ilişkin verilerde çelişki büyüyor. Ölü sayısı ile teslim edilen cenazeler arasındaki büyük çelişkinin ardından kurtarılan işçi sayısındaki 122 artış kafaları karıştırdı. Hükümetin yangını söndürme gerekçesiyle duvarla kapattığı galerilerdeki göçüğün altında yaşamını kaybeden işçilerin bulunduğu, bunların göçüğe küllü su verilerek betona gömüldüğünü iddia edildi. Gazetecileronline sitesinde yapılan bu analizi yorumsuz aktarıyoruz.
FACİANIN KRONOLOJİSİ
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’ye ait Eynez Karanlıkdere’deki madende 13 Mayıs’ta başlayan yangının ardından Manisa Belediye Başkanı Cengiz Ergün’ün ekranlara ölü sayısını 157 olarak açıklamasına kadar, bölgedeki görgü tanıklarının gözlemleri dışında, durumun vehametine yönelik hiçbir bilgi verilmemişti. Akşam üzerine doğru Soma’ya giden Enerji Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın iki saat boyunca hiçbir açıklama yapmaması da kuşkuların yaygınlaşmasına neden olmuştu. 

Yıldız, facianın ardından 14 Mayıs günü saat 02:00 sularında ilk açıklamayı yaptı ve "151 işçimizi kaybettik. 780 işçi vardı, 300 kişiyi çıkartabildik” derken, gecenin ilerleyen saatlerinde yaşamını yitirenlerin sayısını 166 olarak verdi, 80 işçinin de yaralandığını söyledi. 

Yıldız, aynı gün 05.00’te yaptığı açıklamada, “Şu ana kadar 201 işçi kardeşimizi kaybetmiş bulunuyoruz. Kendisi çıkan ve ilk müdahaleyle çıkarılan 363 kişi tahliye edilmiştir. Olay olduğu sırada 787 işçi kardeşimiz içeride çalışıyordu. Hâlâ içeride olan çok sayıda işçi var. Toplam yaralı sayısı 80, bir işçinin durumu ağır”bilgisini verdi.

Oysa o gün CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, patlamada yaşamını yitirenlerin sayısının 350'ye yaklaştığını söylerken, sadece Kırkağaç’taki soğuk hava deposunda 269 işçinin cesedinin bulunduğu belirtiliyordu. Türk Tabipler Birliği heyeti ise yaralı sayısını 80 değil, 122 olarak bildirdi.

Facianın ikinci gününde Yıldız'ın yaptığı açıklamaya göre; yaşamını yitirdiği belirlenenlerin sayısı 274'e ulaştı, 80 işçi yaralı kurtarıldı. Madende kalan işçi sayısı 150'ydi. Bu hesapta 283 kişilik bir açık kalıyordu ve sendikalar da bu sayıların tutmadığını gündeme getirerek basın açıklamaları yaptı. Sendikaların o günkü hesabına göre akıbeti bilinmeyen işçi sayısı 288'di.

Bakan Yıldız, 15 Mayıs’ta; yani facianın üçüncü gününde yaşamını yitirenlerin sayısının 282’ye ulaştığını açıkladı. Ardından çıkartılan iki cesetle sayı 284’e çıktı. 

Yıldız, 16 Mayıs’ta çıkartılamayan 18 kişinin kaldığını söyledi. Bu 18 kişinin cesedi de dün çıkartıldı. 

Kayıp listesinde yer alan bir işçinin aslında sağ olduğu, madende mahsur kalan işçi sayısının 787 değil, 786 olduğu belirtilirken, yaşamını yitirenlerin sayısı 301 olarak kesinleştirildi.

Oysa facianın ikinci günü olan 14 Mayıs’tan sonra madenden yaralı hiç kimsenin çıkartılamadığını bütün Türkiye biliyor. Yıldız o gün 363 kişinin kurtarıldığını söylemişti. Yıldız dün yaptığı açıklamada ise 465 kişinin kurtarıldığını savundu. 

14 Mayıs’tan beri sağ olarak kurtarılan bulunmamasına karşın kurtarılan işçi sayısının bir anda 122 artması, “Bu işçiler ne zaman kurtarıldı?” sorusunu gündeme getirdi.

soL’un haberine göre; görgü tanıkları ve kurtarma ekipleri bakanın ikinci günle son gün arasında geçen sürede 122 kişinin kurtarıldığı gibi bir bilgiyi paylaşmadılar. Ortadaki en büyük soru, 122 kişinin nasıl olup da kameralara yansımadan ve Taner Yıldız'ın sık sık yaptığı açıklamalara konu olmadan nasıl sağ kurtarıldığının söylendiği.

Bu arada, madenci yakınları da madende çıkartılmayan işçiler olduğunu söylüyor. CHP bu nedenle Manisa’da kayıp bürosu kurdu. CHP işçilerin yakınlarının yaptığı başvuruları alarak işçilerin akıbetlerini araştırırken, Evrensel’in bugün verdiği bir haber, facianın ikinci gününden itibaren yoğunlaşan ölü sayısının gizlendiğini ve sonradan ortaya çıkan mahsur kalan madencilerin çıkartılmasından vazgeçildiğini, kurbanların küllü su basılarak betona gömüldüğünü doğrular nitelikte.

GÖÇÜĞÜN ALTINDA KALANLARA BİR DE KÜLLÜ SU

Evrensel’den Vedat Yalvaç’ın haberine göre; Bakan Taner Yıldız’ın “18 kişi madenden çıkarılamadı” dediği gün madendeki yangın büyüdü ve içerideki tahtalar yandığı için göçük oluştu. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’ye ait Işıklar ocağında kepçe operatörü olarak çalışan bir işçi de arkadaşlarıyla birlikte yangını söndürmek için madene gönderildi.

İş makinesiyle göçüğü kaldırmak için görevlendirilen o işçi, gördüklerinden dolayı psikolojisinin bozulduğunu söylüyor işçi: 

“İçeride bir galeride çıkan yangından dolayı tahkimat tahtaları yandığı için yukarıdaki posa (kömür, toprak, taş) aşağıya akmış. İşçilerin üzerine akmış. Biz de içeri girerken büyük korkular yaşadık.” 

Bu posanın kaldırılmasının 10 günü bulacağını belirten işçi göçüğün altında cesetlerin kaldığını da söylüyor: 

“Bazılarının çizmesi görünüyor, kimisinin eli. Koca koca taşlar yığılmış. Üstüne bir de küllü su basıldı yangının söndürülmesi için. Küllü su beton etkisi yaratıyor. Bazı işçiler illa bu göçüğün altında kalacaklar. Hepsinin çıkarılması mümkün değil.”

ASIL YERE İNİLMEDİ

Soma’ya ait 4 ocak olduğunu söyleyen işçi, “İçlerinde en iyisi Işıklar Ocağı. Eynez’de bulunan bu ocakta kontrol yapılmadı. Taner Yıldız’ın kontrolünü yaptığı, teknolojisi iyi dediği ocak Işıklar Ocağı. Arabalarla girip çıktılar. Asıl yere de inilmedi” dedi.

Ayrıca çıkardığı egzoz dumanından dolayı olmaması gerekirken, aşağıda 11 adet kepçenin olduğunu da belirtti.

Yine madenden çıkan başka bir işçi, “Bir galeride yangın çıktı. Soğutma sistemi yapıyorduk. Bastığımız soğuk küllü su sıcak olarak aşağı dökülüyordu. İçerisi çok sıcak. Her şey yanmış” diye konuştu.