SANAT'IN BEŞ HALİ

Sema Yayla
 
    Ortak bir sömürüyü oluşturan egemen sınıflar, bu sömürü sisteminin sürdürülmesi açısından siyasi iktidarı  sınıfsal anlamda elinde bulundurmak zorundadır.Bu nedenledir ki, kendi sınıfsal iktidarlarına karşı bir uyanışı,direnişi,başkaldırışı önlemenin,kendi sınıfları dışında bir sınıf iktidarını engellemenin arayışı içerisindedir.Bu arayış içerisinde en etkili yöntem olan ''Adalet'leri '' bugün en işlevlisidir. Tabi adaletin varlığını koruyan kolluk kuvvetleri dahil...
 
 Bu arayış ve çaba içerisinde sömürülen,ezilen,asimile edilen,katledilen  yığınların  gerçeklere ulaşmasın,bilinçlenmesin,sömürüye başkaldırmasın diye , egemen sınıf iktidarları ellerinden gelenleri ardlarına koymazlar ve her şeyden önce gerçeklerin ışığını tutacak olan düşünceye, düşünce özgürlüğüne ve en doğru belleklerimize  saldırırlar.
 
Sanılmasın ki,insan usunun algı sınırlarını bu denli zorlayan bu davranışlar geçmişte kalmıştır ve bir döneme özgüdür...
 
 Tek parti  ''otoriter devlet'' övgülerinden ''demokrasi masallarına '' geçmemize, Anayasal değişimler gerçekleştirmemize rağmen , temelde değişmeyeni görmek gerekir.Temelde değişmeyen , egemen sınıfların halka karşıt,sömürücü düzenleridir ve hiç değişmeyen-değişmeyecek olan bir çizgidedir. Temelde değişmeyini görmek  tarihsel bir görevdir... Ve bu tarih içinde hep olandır,hep aynı amaç ve çizgi içinde gerçekleşmeye devam edecektir... İktidar sınıf değiştirene kadar...
 
SANIKLAR-HÜKÜMLÜLER-SABIKALILAR
ONLAR EDEBİYATA DÜŞMAN SEVGİLİM
 
1- Öldürülemeyen Şair-NAZIM HİKMET
2-Bir failimeçhul Cinayet- SABATTİN ALİ
3- Şaire İşkence- HASAN İZZETTİN DİNAMO 
4-Okumakla Başlayan Cile - ORHAN KEMAL 
5-Bir Şair Sürgünde- A. KADİR
6-Zincire Vurulan Sanatçı- RIFAT ILGAZ
7- Böyle Gelmiş Ama Böyle Gitmeyecek - AZİZ NESİN
8-Bir Linç Girişimi - Samim KOCAGÖZ
9-Bağımsızlık Suçlanıyor-  ŞÜKRAN KURDAKUL
10-Okumak Suçu- MAHMUT MAKAL
11-Toplum Düzeni - FETHİ NACİ
12-Yılanların Öcü- FAKİR BAYKURT
13-Halk Şairi Hapiste- AŞIK İHSANİ
14-Savunma Hakkı Yok- TALİP APAYDIN
15- Yaşanılır Topraklar İçin- HASAN HÜSEYİN KORKMAZGİL
16-Che İçin Şiir Yazılmayacak- METİN DEMİRTAŞ
17-Sömürgeciliğe Karşı Şiir - TEKİN SÖNMEZ
18-Medar-ı Maişet Motoru Çıkamaz -SAİT FAİK 
19-İkinci Dünya Savaşı Anlatılamaz- CAHİT IRGAT
20-  Değil - SABİH ŞENDİL
21-Önce Sonra- SUAT TAŞER
22- Günaydın Yeryüzü - İLHAN BERK
23- Dayanılmaz- ARİF DAMAR
24-Yanyana- MELİH CEVDET ANDAY
 
ONLAR TİYATROYA DÜŞMAN SEVGİLİM
 
25-Tiyatro- HALDUN TANER
26- Halk Oyuncuları- Devri Küheylan- TUNCER NECMİOĞLU (YÖNETİCİ), MUSTAFA YİĞİT (ELEKTİRİKÇİ), YUNUS SALTUK ( SAHNE DEKORU), AYDIN ENGİN,FAİK SİNKİ, TUNCEL KURTİZ, UMUR BUGAY, ERGUN KAZANÇEL, NAZAN KARACA,TÜRKAN KIZILTAN,MÜJGAN GEZEN, NURAY AYAZ
ONLAR SİNEMAYA DÜŞMAN SEVGİLİM
27- Yasaklı Filmler - AĞLARSA ANAM AĞLAR ( 25.01.1960 ),  ŞÖFÖRÜN KARISI ( 11.05.1960 ), KÖY BAKİRESİ (27.10.1960), YABANCI KIZ (01.11.1960), CAN MUSTAFA (13.12.1960), SİLAHLAR KONUŞUYOR (21.04.1961), SIĞINTI ( 26.04.1961), YA BEN YA O ( 06.09.1961), AYRI DÜNYA ( 01.11.1961),BİR BAHAR AKŞAMI (08.12.1961), 
28- Birden Çok Sansür- YILMAZ GÜNEY
29- BİR FİLM KATLEDİLDİ- ''BİTMEYEN YOL'' - DUYGU SAĞIROĞLU
30- Ahlaka aykırı- ''SOLUK GECENİN AŞK HİKAYELERİ''- ALP ZEKİ
31-İKİNCİ HİSAR KISA FİLMLER ŞENLİĞİ İKİNCİLİK ÖDÜLÜ- ''ÇİRKİN ARES''- ALTUN YERES
ONLAR PLASTİK SANATLARA DÜŞMAN SEVGİLİM
 32-Bitmeyen Çile- İBRAHİM BALABAN 
33-Suçlu Resim- YENİ DAL GRUBU SERGİSİ- İBRAHİM BALABAN,İHSAN İNCESU,KEMAL İNCESU, AVNİ MEHMEDOĞLU, MARTA TÖZGE, VAHİ İNCESU
34- Ressam Aranıyor- NURİ İYEM
35-Bir Beraat Yetmiyor- AVNİ MEHMEDOĞLU
36-Barış Düşmanlığı - BİR BELGE
37- Çizgi Suçu- RATİP TAHİR BURAK
38-Kapak -  TURHAN SELÇUK
39-Açık Rejim- FERRUH DOĞAN
40- Çizilen Gerçek- ALİ ULVİ
41-Diğerleri- YALÇIN ÇETİN,TONGUÇ YAŞAR-OĞUZ ARAL
 
Kitaplarca örnek var elbette. Ve gördük ki geçmişten bugüne sanık sandalyesine binlercemiz oturmuşuz. Ve gördük ki onlar geçmişten bugüne  sanatı-düşünceyi enine boyuna inceleyip suç bunun neresine kaçmış acaba diye sorgulayan zihniyettir. Onlar ki bugün Halk Katillerini kutsarlar, onlar ki bugün  mısraları,romanları,renkleri,çizgileri,sesleri yok etmeye proğramlanmışlardır. 
 
ONLAR BANA DÜŞMAN SEVGİLİM
 
 Ve iki hal vardır sanat'a dair. Üst hal , burjuvaların sanatı , ki onlar dört duvar arasındadırlar, birde Alt hali vardır  , bunlar ise sokakta ve herkesce yapılır. Ve genellikle alt halden altı hale geçer  sanık sandalyelerine oturan sanat. Yukarıda verdiğim isimlerle belgeli ...
 Ve bugün Ethem Sarısülük Davasında  Katil Ahmet Şahbaz'a verilen 7 yıl , Ethem Sarısülük Davasında gerçekleştirilen '' Adaletinizden Kan Akıyor '' adlı performansına verilen 6 yıl ceza isteminde olduğu gibi. 
 
ONLAR ADALET SEVİCİ SEVGİLİM
 
 Öte yandan , bir hukuk sisteminde ''düşünce'' suçunun varlığının özümsenmiş olması  bu zihniyetin işleyişini belirleyen bir başka kanıttır....  Peki sevgilim sen anlıyor musun  böyle bir özümseyişin Adalet'ini.... Kaldı ki ben anlayamıyorum ve sevmiyorum,  ''Adalet'in düşüncesini '', ''düşünce suçu '' dahilinde...
                                                                            onlar ümidin düşmanıdır sevgilim
                                                                            akar suyun
                                                                            meyve çağında ağacın
                                                                            serpilip gelişen hayatın düşmanı
                                                                                                                                                                                                                                                  N.HİKMET