Türkiye Cumhuriyeti devleti ilk kurulduğu yıllarda yokluk içinde kız erkek demeden bazı gençleri yurtdışına okumaya ve geri dönüp ülkelerine hizmet etmeleri, kendilerinden sonra da nesilleri yetiştirmesi için yurtdışına göndermişti. Bu gençlerin çoğunun burs masraflarını Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk kendi cebinden ödemişti. Milletini, devletini kendinden çok seven bir liderden başka ne beklenirdi ki.

Cumhuriyetimizin 95. yılını kutladığımız bu günlerde, Cumhuriyet’in doğum gününe hediye gibi geldi sevgili Özlem Özdemir’in “İlham Veren Cumhuriyet Kahramanları - Öncü Kadınlar” kitabı. Özlem Özdemir’i aslında Cumhuriyet Işığında Söyleşiler adlı kitabından biliyordum. Ama bu kitabını duyurunca merakla beklemeye başladım.

                        “Çıksın da hemen okuyayım” diyordum kendime. Kitap çıkınca da hemen aldım. Elimde o anda okumakta olduğum başka bir kitap olduğundan biraz bekleyecekti Özlem’in kitabı.

 Bir gece mutfakta aldım elime kitabı. Gece 1 sularıydı. Ve o kadar hızlı aktı ki kitap, ne ara başladım, ne ara bitirdim anlamadım bile. Ama beni çok etkilemişti 25 kadın kahramanın öyküsü. Merhum Türkan Saylan derdi ya hep “Okumuş her kadının Cumhuriyet’e borcu vardır” diye, işte bu kitap o borcunu misliyle ödeyen, bunu karşılık beklemeden yapan ve herkese emsal olan 25 kadının öyküsü. Dünyada birçok ülkede daha kadınlar tam anlamıyla sosyal hayatın içinde yer alamazken, Atatürk’ün vizyonu sayesinde işte bu 25 kahraman kadın sosyal hayatı derinden etkilemiş ve öncü olmuşlardı. Christina Aguilera’nın 2006 yılında çıkardığı “Back to Basics (Köklere Dönüş) adlı şarkısında “İşte bugün, benden önce kendilerine bunu şiar edinip bu yolları bizlere açanlara saygı göstermek için buradayım” diyor ya; bu kitap da işte kendinden sonraki kadınlara emsal olup yolları açanlara, kapıları kadınlara ardına kadar açık tutanlara ithaf edilmiş.

 Türk kültüründe kadın her zaman farklı bir yerdeydi, her ne kadar dünyanın birçok kültüründe eskiden öyle olmasa da. Atatürk, bunları bildiği için de Türk kadınının yerini kurduğu cumhuriyette belli etmek istedi ve dünün genç kızları üzerinden tüm ülkeye, hatta dünyaya “Türk adını bunları da başarır” diye haykırdı. Aralarında kimler yok ki; opera sanatçıları, seramik sanatçıları, doktorlar, mimarlar, savaş fotoğrafçıları, savaş pilotları… Bugün, cumhuriyette yaşayan ve meslek sahibi olmuş birçok kadına bu 25 kahraman öncülük etmişti. Hem de teknolojinin en kısıtlı olduğu zamanlarda.

Beni son yıllarda derinden etkileyen kitaplar arasında yerini aldı bile “İlham Veren Cumhuriyet Kahramanları - Öncü Kadınlar” kitabı. Herkesin, özellikle de kızlarımızın, kadınlarımızın okuması gereken ve kütüphanelerinde yerini mutlaka alması gereken bir kitap. Zaten öyle sıkıcı bir dille de değil, hikaye anlatır gibi yazmış Özdemir. Su gibi akıyor kitap. Bittiğine hala inanamıyorum.

İlham Perisi olmuş bu kadınlarımız, hepimizin hayatına dokunmuş 95 yıl boyunca. Doğum gününü kutlayan cumhuriyetimize bundan daha iyi bir hediye olmazdı. Yetiştirdiği genç kızların nasıl iz bıraktığını öğrenmek için alın okuyun. Sayfa tasarımına hiç girmiyorum; müthiş düzenlenmiş. Renk renk her bir kahraman kadın, kendi bölümünde anlatılmış.

                        Teşekkürler Özlem Özdemir; teşekkürler Kırmızı Kedi.